WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH196 I

180

i ona wyszła dopiero pó ^;nićj z użycia. Zupełnie tak samo rzecz się ma i z Papuanami, którzy w pierwotnem swóm siedlisku, Nowej Gwinei, łuku i strzały nigdy z rąk nie wypuszczają, gdy tymczasem u spokrewnionych z nimi Nowo-Kaledończyków broń ta całkiem jest nieznana. Natomiast mieszkańcy wysp Fidżi, pokolenie z taką samą koroną włosów jak i u Papuanów na Nowćj Gwinei, przynieśli z sobą wprawdzie rzeczywiście łuk i strzały na owe wyspy, lecz używają ich jedynie dorzucania strzałów zapalających w jaką obronną miejscowość, lub też pozostawiają tę broń kobietom, aby i te do obrony swych sie-dziD ^ się przyczyniły. Mężczyźni używają zaś maczugi i grotu jako broni ulubionćj ^x). Od swych sąsiadów na wyspach Fidżi obeznali się i Tonganie na nowo z użyciem łuku i strzały ²).

Dla czego zaś łuk i strzały musiały na wyspach południowego oceanu pójść w zapomnienie, łatwo wykazać. Użycie tej broni wymaga wielkiej zręczności i nieustannego ćwiczenia. Tam, gdzie je dzicy używają, muszą, jak podróżnicy donoszą, chłopcy już z młodu w strzelaniu nimi się ćwiczyć. W ręku mistrza łuk jest dogodniejszym na polowaniu od naszych strzelb, zabija bowiem cichaczem. Strzała, nie trafiająca celu, uchodzi baczności, a strzelec może dwa, trzy razy strzelić nie płosząc zwierzyny. Nie ma się więc czemu dziwić, że podróżnik Marcou spotkał w Nowym Mexiku białych myśliwych, hiszpańskiego pochodzenia, którzy strzelby porzucili, a natomiast dc broni Indian się wzięli, uważając ją za dogodniejszą do polowania ³). Dla większego potwierdzenia donosi Eeinhold ITensel o brazylijskich Corcados. łuku i strzał na strzelbę naszą zamienić nie chcieli dla tego iż ta, z powodu swój ciężkości, huku, który wydaje, straty czasu przy ładowaniu i trudności w zaopatrzeniu się prochem i ołowiem,- do polowania w lasach podzwrotnikowych jest.niedogodną ⁴)!

Mistrzowskie użycie tej broni wymaga jednak ciągłego wnićm ćwiczenia, a do tego mogą tylko owe ludy mieć dostateczną pobudkę, które z polowania żyją. Wszak pierwotnie służyły wszystkie narzędzia, najgrubsze nawet, człowiekowi do wszystkiego; myśliwy chwytał za swe zabójcze narzędzie i przeciwko wrogowi, a topor kamienny,

^x) Thomas Williams. Fiji and the Eijians. London 1858. T. I,

str 75.

²) Mariner. Tonga Islands. Edimburg 1827. T. I, str. 27.

³) Lartet and Christy. Reliąuiae Aąuitanicae, str. 52.

⁴) Zeitschrift f. Ethnologie. Berlin 1869. T I, str. 131.

http://rcin.org.pl