WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH491 I

475

wyraża się i znakomity Georg. Stell er, że mieszkańcy wysp Szuma-ginskich na południowych brzegach Aljaszki są do Kamczadalskich Itelmów tak podobni ..jak jedno jajo do drugiego^ *). Wszystkie owe świadectwa stwierdzają te okoliczność, iż przechody ludów ze starego świata do nowego miały miejsce; żeby zaś Eekimosy z Ameryki do Azyi przejść mieli, nie jest już z tego powodu prawdopodobnemu iż z wszystkich amerykańskich ludów największe podobieństwo do ludów mongolskich starego świata co do swych cech plemiennych zachowali, a w czasach historycznych wędrówki ich zawsze jeszcze ku zachodowi były zwrócone.

Ciekawe są jeszcze niektóre zw^ryczaję i obyczaje najważniejszego z tycb ludów t. j. Eskimosów. Ich odzież i mieszkanie nie różni się wiele od odzieży i mieszkania innych podbiegunowych ludów; posiadają jednakże pewne właściwości, mianowicie co do mieszkań zimowych. Są one do dwóch sążni wysokie a cztery do dwudziestu długie, zbudowane zwykle z kamienia lodu. Stawiają je najchętniej na miejscu ■wzniesionemu o ile możności na skale, aby śnieg łatwiej został wiatrem zmieciony i wody od śniegu prędzej spłynąć mogły. Drzwi, służące również i za komin, zastępuje 2—3 sążni długa, niziny sklepiona i pod prawym kątem załamana sionka, przez którą do wnętrza prawne wpeł-zać trzeba. Sionka ta chroni doskonale od zimna i wiatru i przyczynia się wielce do przewietrzenia wnętrza. Po obu stronach tej sionki zuajdują się poboczne otwory, wielkości łokcia, zamknięte szybami z jelita morskiego psa, niedopuszczającemi wiatru i śniegu a oświecająceimj przestrzeń dostatecznie. Ściany wewnątrz mieszkania są zawieszone zużytemi skórami namiotowymi i czółnowymi. Środkiem takiej izby ciągnie się ku tylnej ścianie domu, na wysokości ’/₂ łokcia od ziemi, szeroki drewniany tapczan, pokryty skórami, a jeżeli chata zamieszkana przez więcej rodzin, za pomocą zawieszonych skór na odpowiednią ilość przegród podzielony i służący do siedzenia i spania. Każdv z tych oddziałów ma przed sobą osobne ognisko. Spiżarnie na kuchenne zapasy wszelkiego rodzaju zdaj dują się na zewnątrz w osobnych budynkach z kamienia, podobnych do pieca. Budowanie domu i namiotu, wyrób nowych sprzętów i tego wszystkiego, co w domu potrzeba oraz przyrządzenie jadła, to rzecz kobiet, do mężczyzn należy jedynie dostarczyć potrzebny materyjał, który, mianowicie na odzież, głównie ze skór renifera, psa morskiego i skóiek ptasich się składa. Opończa

^l) Stel lar, Kamtschatka, str. 297,

http://rcin.org.pl