231
silniejszy, jak tego mamy dowód i na niektórych nowoczesnych fizy-jologach, którzy do ostatnich czasów jeszcze utrzymywali, że wpływ ojca na zarodek jest podrzędny. Jakie dziwne wyobrażenie dzicy mają o tóm zjawisku, wykazuje zabobon Indyjan Saliva nad Orinoco, że kobieta, wydająca na świat bliźnięta, koniecznie cudzołóstwa dopuścić się musiała1). Owym to poglądem tłomaczy się istnienie prawa bratanka do spadku, t.j. prawa, na mocy którego syn siostry zabiera spadek po śmierci jćj brata. Na tej samśj podstawie przechodzi u Tuaregów godność władzcy zawsze na dzieei siostry 2). Na złotem wybrzeżu brał zawsze syn spadek po bracie matki, córka po siostrze 3) i jeszcze w obecnym czasie przechodzi tron w królestwie Aszantów nie na bezpośredniego następcę, lecz na syna brata lub siostry 4). Prawo spadkowe bratanków napotkał Livingstone i u Murzynów Kebrabasa nad brzegami Zambezi 5). Na wyspach antylskich wykluczali dzieci siostry jako bliżsi krewni dzieci brata od spadku 6). Wreszcie znajdujemy to prawo w Ameryce u Koluszów i innych pokoleń nadbrzeżnych na północnym Zachodzie 7), u ludu Montagnais w Labradorze 8), nakoniec u Huronów i Irokezów 9). Ta ustawa musiała być nareszcie niegdyś z pewnością jeszcze bardziej rozprzestrzeniona, mianowicie pomiędzy temi ludami, u których dzieci szły za rodem matki. Na pytanie Europejczyków o przyczynę tego rodzinnego urządzenia otrzymywano zawsze tak w Afryce jak i w Ameryce tę odpowiedź, że pod względem pokrewieństwa z dziećmi Siostry nie może nigdy zachodzić wątpliwość, jak to ma miejsce pod względem pokrewieństwa ze strony ojca. To brzmi rzeczywiście tak, jak gdyby wierność małżeńska nie była przestrzeganą i w tej mierze wielka rozwiozłość panowała; pomimo to wolemy ów pogląd przypisać ra-czój przewrotnemu fizyjologicznemu zapatrywaniu się na ojcostwo, albowiem owe prawo spadkowe Istnieje i u wielu ludów surowych oby-
Ł) Jos Gumilla. El Orinoco illustrado. Madrid 1741. P. I, cap. 18, str.
a 27.
2) Bulletin de la societe de geogr. Paris 1863. Luty str. 123.
3) B o s m a n n, 1. c. T. 1, str. 198.
4) Windwood Sead. Savage Africa. London 1863, str. 43.
5) Zambesi, str. 162.
6) O v i e d o. Histori generał lib. V, cap. 3.
7) Waitz. Anthropol. T. III, str. 328 i 340.
8) YouleHind. Labrador. London 1863. T. II, str. 17.
'9) Charlevoix. Nouvelle Erance. T. III str. 267.