583
Osobny L jak już powyżej nadmieniono, do rodziny pokoleń imi-rzyńskicli Bantu należący szczep, stanowią t. z. Kafi.rowie, mieszkający na południu Afryki i graniczący na południo zachód z Hot-tentotami, a na północ na wschodnim wybrzeżu Afryki z ludem Galla.— Kafir różni się wielce barwą skóry i rysami twarzy od właściwego Murzyna Głowa jego węższa i dłuższa, czoło wysokie sklepiste, nos nie spłaszczony lecz wystający, czasami nawet garbaty, szczęki mało ku przodowi wysunięte, kości licowe dość szerokie lecz mało wydatne a broda mierna: wargi mało mięsiste i mało wywrócone, włos jakkolwiek wełmasty. lecz cieńczy niż u Murzyna, czasami krzac-zysto rosnący jak u Papuanów, zarost brody skąpy, podobnie jak i reszty ciała. Kafiry wiodą w ogóle życie koczownicze i zajmują się głównie chewern bydła, który uważają za rzecz zaszczytną, gd\ tymczasem rolnictwo jest więcej w pogaidzie i prowadzone bywa najczęściej przez kobiety. Najważniejszą łożnicę pomiędzy nimi a Murzynami stanowi to, że oni niewolnictwa nie znają i za krzyczącą niesprawiedliwość ono uważają1), a stosunek męża z ludu do władzcy jest stosunkiem wolnego cztowieka. Pomimo bowiem oddawanego mu poszanowania i surowćj karności podczas wojny każdy z członków ma prawo na zgromadzeniu Judowem wypowiedzieć otwarcie i śmiało swoje zdanie a nawet rozporządzenia i urządzenia władzcy poddać ścisłemu rozbiorowi. Kafkowie odznaczają się męztwem i odwagą, nie przechodzącemi nigdy w szał i okrucieństwo. Wszystko się kończy na tóm, że zwyciężywszy wroga, zabierają mu jego posiadłości. Wojna bywa zawsze naprzód wypowiedzianą, a z pobitym nieprzyjacielem obchodzą się po rycersku. Sprężystość w działaniu i umiarkowanie w powodzeniu są następstwem męztwra, odznaczającego Kafka. On się nie oddaje próżniactwu w tym stopniu jak Murzyn a w upajaniu się trunkami nie szuka rozrywki. Żywe uczucie słuszności i uczciwość z serca płynąca stanowią jego cechę. Gdy się dla młodych ludz: czas zawarcia ślubów małżeńskich zbliża, strzygą im głowrę, zostawiając na jej szczycie pęk włosów u dziewczyny, a szeroki pierścień u młodzieńca. Włos tego pierścienia splatają ścięgnem z wołu i smarują nńęszaniną lepu i pyłu węglowego, u dziewczyny splatają zaś ów pęk w kosę. którą mięszanmą z tłuszczu i czerwonej ziemi mocno smarują. Kafkowie są wielkiemi miłośnikami ozdób, które się najczęściój z pierścieni, naramienników i naszyjników składają. Pierwsze są z metalu, na-
y Erie dr. Mueller, Ethnogr. str. 153,