WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH213 I

197

czy pochodzenie mieszkańców ziemi ognikewćj i wysp magiellańskich wyprowadza się od szczepu ludu patagońskiego lub araukańskiego, zwłaszcza, że oba te ludy są do siebie zbliżone, a pomiędzy ludem ziemi ognikowej istnych Patagończyków wykazać można. Patagończy-cy są myśliwcami i tak małe z życiem na wodzie obeznam, że najnędzniejszego promu nie posiadają dla przeprawienia się na drugą stronę rzeki. Araukanie są także myśliwcami, tylko że trawą pokrytych przestrzeni nie zamieszkują, lecz góiy. Również i na olbrzymich strumieniach stepów, czyli pampas, szukalibyśmy napróżno łodzi z kory. Dawniejszemi czasy rozpinano wołową skórę, zawijano jej brzegi i podnoszono je w górę, a kąty związywano rzemieniami, tak że na płytką, odkrytą skrzynię wyglądała. Na takiój to pelocie, jak podobny skórzany prom nazywano, przewożono przez rzekę swe mienie. Syn pustyń, zaprzągł się za pomocą rzemienia do takiej skórzanej łodzi i pływając ciągnął ją do drugiego brzegu ’). Począwszy od la Plata aż do przylądka Horn, i od tego wzdłuż zachodniego brzegu południowej Ameryki aż do międzymorza Panama prawie, nie było w chwili odkrycia ani jednego ludu, któremu by na myśl było przyszło budować inne statki, prócz tratew; budowanie czółen na wrndach magellańskich musiało więc na nowo być wynalezione, a temi wynalazcami byli PeszeralPy Bougainville’a, czyli mieszkańcy ziemi oguikowćj w obecnej mowie etnografów. Ukształtowanie brzegów wywołało tedy i tutaj pewne zwyczaje i zdolności. Na wyspach Cho-nos używane są najprościejsze tratwy ²), a lud z ziemi ognikowćj, z którym kapitan Wilkins wszedł w stosunki, posiadał iownież tylko czółna z kory, rozpiętśj nawiązaniu i zszytej, z których wodę nieustannie wyczerpywać trzeba było. Gdzieindziej znaleziono ,,ednak lepsze statki; Cordo va chwali nawet ich wylanie smołą i opisuje na Cap Providence czółna, które z pni drzew były wyrobione. Jeżeli u ludu ognikowego tak słabe dopiero początki w żeglarstwie znalez o-no, to nie należy zapominać, że on w tym rzemiośle był zupełnym no-wieyjuszem, gdyż ztąd, iż w jego ręku znaleziono broń, której nigdzie u żeglarzy się nie spotyka, jako nie pełniącćj im żadnej usługi, t. j. procę, możemy z pewnością wnioskować, że on dawnićj myśliwstwu się oddawał. Wreszcie lud ognikowy zajmuje się i obecnie jeszcze cokolwiek myśliwstwem, gdyż stada guanaków znajdują się i obecnie

^T) Dobrizhoffer, Geschichte dei Abiponer. T. II, str_c 150 ^a) United States Exploring Expedition. T. I, str. 124.

http://rcin.org.pl