561
Do wydatniejszych języków dalej na wschód zaliczyć można język bagrimma w Baghirmi, oraz cały szczep językowy w Wadai, zwany ma ba l). W miastach Darfur i Kordofan mówią to po arabsku to po barabrijsku, gdy tymczasem stanowisko językowe mieszkańców okolicznych wsi nie jest wcale znanem. W krainie białego Nilu mieszkają najniżej pod względem swego rozwoju stojące pokolenia Murzynów. Od 11° szer. począwszy ku południowi znajdujemy ludy Szilluk, Nuehr, Dinka, więcój zaś na zachód od nich ludy Luoh (Djur), Bongo (Dohr) i Sandeh (Niamniam) 2). Języków tych ludów nie badano jeszcze co do ich powinowactwa między sobą; tyle tylko wiadomo, że Luoh i Bellanda są to pokolenia Szilluków, które się wyroiły i w inne strony przesiedliły 3). Język Bongo nakoniec ma być spowinowacony z jednej strony z Maba w W udaj u i Bagrimma, z drugiej zaś z językiem Nuba 4). Nierozpoznane dotąd są języki pokoleń Elliab, Bohr i Ban, jako też szczególniejszego ludu Monbut-tu 5), liczącego do milliona głów i osiedlonego ciasno nad Uelle na przestrzeni zaledwie 250 kw. mil wynoszącej.
Murzyni Dinka i Szilluk są pod względem swych cielesnych znamion zupełnie podobni do Murzynów Tundi nad niebieskim Nilem, którzy w 16 wieku państwo Sennar założyli, trwające przez 300 lat. Murzyni Fundj należą do mesocephalów, lecz znacznie skośno szczękach (prognath); włos ich dosięga długości kilku cali i jest kręty, skóra mocną woń wydająca, brunatna a nawet niebieskawo czarniawTa, za wyjątkiem czerwono cielistych dłoni i podeszew; również i paznog-cie przedstawiają brunatną barwę acliatu. Wargi są mięsiste lecz nie grube, nos prosty lub lekko zagięty, jak u wielu innych Murzynów z zachodniej i południowej Afryki 6).
Lud Fundj chciano jako plemię osobne od innych Murzynów oddzielić i to jako plemię nubijskie. Nieszczęśliwiej nie podobna by-
') Dr. Na elitigal w Petermanns Mittheilungen 1871, srr. 328.
2) Idziemy tutaj za mappą języków, podaną przez Schweinfurth‘a i jego uwagami w Globus 1872 T. XXII, str. 75. Nazwiska w nawiasie pochodzą z języka Dinka.
3) G. ScŁweinfurtL Zeitsdhrift fiir Etliuol. Berlin 1872, T. IV, Supplement str. 61.
4) Hartmann, Nillaender, str. 210.
5) Według poglądów Be i ni s cha ma język ich do gromady nubijsko-li-hijskich języków należeć. Zeitschr. fiir Etłmol. Berlin 1873. T. Y, str. 16.
6 Hartmann. Nillaender, str. 273.
Etnologia . 36