Magazyn6101

57

EKWADOR — ELASTYCZNOŚĆ

127000 mieszk. (1933). Siedziba władz: Quito (na wyżynie), 107 000 mieszk. Uprawia się dużo kakao świetnej jakości, tudzież kawę, trzcinę cukrową i ryż. Kopalnie ropy i złota. Wyrób kapeluszy panam-skich z liści krajowej rośliny leśnej Carlu-dovica palmata; zbieranie po lasach „roślinnej kości słoniowej", t. zn. olbrzymich nasion paltn rodzaju Phytelephas. 1 126 km kolei żelaznych, 2 560 km szos pierwszorzędnych, 1 804 km zwykłych gościńców, 3 583 km dróg dostępnych dla zwierząt jucznych; na zachodzie kilka rzek żeglownych. Wywozi się głównie ropę i kakao, tudzież kawę i złoto; mniejsze kwoty reprezentuje wywóz roślinnej kości słoniowej, kapeluszy panamskich, cukru trzcinowego, ryżu oraz owoców.

Literatura: Dybczyński Tadeumx: Ameryka Południowa. Wielka Geograf ja Powszechna, Trzmka_y Evert, Michalski. Warszawa. 1936.

W. Gu.

między ceną a popytem). Możemy stwierdzić mianowicie, że określonym cenom odpowiadają określone rozmiary popytu. Otrzymujemy w ten sposób tabelę popytu, względnie krzywą popytu na analizowany towar.

W innych znowu wypadkach nie wystarcza nam badanie nieopracowanych krzywych, wyznaczających współzależność, istniejącą pomiędzy dwiema wielkościami gospodarczemu Bezpośrednio z nich bowiem nie możemy odczytać intensywności reakcji jednej wielkości (np. popytu) na zmianę drugiej (np. ceny).

Wynika stąd konieczność znalezienia specyficznej miary dla uchwycenia interesującej nas cechy stosunku, zachodzącego pomiędzy dwiema wielkościami ekonomicznemi. Miarą taką jest elastyczność. Dla dwóch wielkości x i y, znajdujących się w stosunku wzajemnej zależności, matematyczny wyraz elastyczności jest następujący:

Elastyczność.

Wszystkie wielkości ekonomiczne: ceny, rozmiary podaży i popytu, współczynniki produkcji i t. p. znajdują się w stosunku wzajemnej zależności. Jednakże ze względów praktycznych badamy zazwyczaj tylko określone współzależności: np. oddziaływanie ceny na popyt, wpływ rozmiarów produkcji na koszty wytwarzania i t. p. Zazwyczaj we wszystkich tych wypadkach zakładamy, że inne okoliczności nie ulegają zmianie. Badając zatem współzależność, istniejącą pomiędzy ceną a popytem na określony towar, przypuszczamy, że gusty jednostek, ceny innych towarów i t. p. pozostają niezmienne. Względnie jeżeli takie założenie znajduje się w wyraźnej sprzeczności z rzeczywistością, usiłujemy wyeliminować wpływ zjawisk zewnętrznych na badane wielkości ekonomiczne zapomocą odpowiedniego opracowania posiadanego materjału statystycznego. Odpowiednie metody zostały omówione przez dr. A. Heydla w artykule p. t.: „Mierzenie elastyczności popytu", zamieszczonym w kwartalniku „Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny", tom I z roku 1934-

Dla osiągnięcia niektórych celów może nam wystarczyć zbadanie funkcjonalnej zależności, istniejącej pomiędzy analizowane-mi wielkościami ekonomicznemi (np. po

dx -— dy ^e ~ T * y		.....(1)
% 11 *i&		.....(2)

gdzie dx i dy oznaczają bardzo niewielkie zmiany początkowej wielkości x i y,

Należy zwrócić uwagę na okoliczność, że różnica pomiędzy wzorem pierwszym a drugim jest jedynie formalna (terminologiczna). Elastyczność popytu, obliczona zapomocą pierwszego wzoru, którym się posługiwał Alfred Marshall oraz ekonomiści narodowości angielskiej, posiada wartość dodatnią. Przeciwnie elastyczność popytu, określona na podstawie wzoru drugiego, stosowanego przez E. Schneidera, B. Schultza, P. Douglasa i in., ma znak ujemny. Różnica pomiędzy pierwszym a drugim sposobem oznaczania elastyczności jest nieistotna, jak to powyżej zostało zaznaczone.

Badając elastyczność popytu, określamy, w jaki sposób niewielka zmiana ceny towaru

(y) wpływa na popyt (yj. Przyjmujemy

zatem kształtowanie się ceny jako czynnik pierwotny, zaś odpowiednią zmianę popytu rozpatrujemy, jako moment wtórny. W niektórych przypadkach przebieg rozumowania może być odwrócony. Możemy np. przyjąć za moment pierwotny zmianę popytu, zaś za moment wtórny odpowiednią niewielką zmianę ceny towaru, otrzymując w ten spo-