WRZÓD WENERYCZNY 213
ustąpienia napięcia skóry napletka, bóle ustają, ciepłota spada do prawidłowej, wreszcie dostępne obecnie odpowiedniemu leczeniu wrzody szybko się oczyszczają. Dopiero po ich oczyszczeniu, a względnie po ich zabliźnieniu można usunąć wiszącą skórę napletka. Należy przytem liczyć się z tern, że szankry nawet w okresie zabliźniania się, jak to niektórzy autorzy podają, mogą być zaraźliwe.
Lecz niezawsze mamy do czynienia ze zwykłym, wyżej opisanym przebiegiem szankrów. Często spotykamy się z szankrami, mającemi inną postać kliniczną oraz inny przebieg. Dno szankra może pokrywać się obfitą ziarniną, wybujałą ponad powierzchnią skóry, nie tracąc swych własności zaraźliwycn laką postać owrzodzeń nazywamy szankrami wyniosłemi (ulcera venerea e!evuta).
Jeżeli szankry lub szankier powoduje silne obrzęki i zaczerwienienie skóry, mówimy wtedy o szankrach różycowych (właściwie rzekomo różyco-wych), bo do szankra może dołączyć się róża (erysipelas).
Niekiedy dno szankra pokrywa się jak gdyby błoną szarawą z zielona-wym odcieniem, która przylega silnie i przez czas dłuższy do dna owrzodzenia, wydzielającego skąpy wysięk surowiczy — mówimy wtedy o szankrach rzekomo błoniczych.
Jeżeli szankier niezwykle szybko szerzy się na wszystkie strony, tworząc wielkie, głębokie owrzodzenia, pokryte błonką martwiczą, które niszczą bądź na większej, bądź. na mniejszej przestrzeni żołądź prącia, ciała jamiste, a u kobiet zewnętrzne części płciowe, mamy wtedy przed sobą szankry żrące (ulcus phagedaenicum). Szankry w tej postaci przechodzą nierzadko z organów płciowych na skórę pachwin, na biodra lub wzgórek łonowy. Wyżer (phageduena) jest bardzo ciężkiem powikłaniem szankrów, może trwać całe miesiące, a w dawnych czasach z powodu nieodpowiedniego leczenia nieraz był przyczyną kalectwa. Przyczynę tego powikłania, upatrujemy nie w swoi stości adu wrzodu wenerycznego, stwierdzamy bowiem, że szczepienie jadu wrzodu żrącego wywołuje u zdrowych ludzi zazwyczaj szankra o zwykłym przebiegu, i naodwrót: szankier zwykły, przeszczepiony na mało odpornego osobnika, może wywołać postać żrącą. Przyczyna leży w ustroju chorego. Do czynników, wywołujących wyżer, należy zaliczyć: wiek podeszły, złe odżywienie, alkoholizm, cukrzycę, gruźlicę i różnorodne charłactwa. Z przyczyn miejscowych usposobiają do wvżeru: niedbalstwo chorych, brak czystości, FINGER zaznacza, że często spotykał to powikłanie u rzeźnikow i osob zatrudnionych oczyszc zaniem odpadków zwierzęcych w rzeźniach. Zmiany histologiczne wyżeru są analogiczne ze zmianami w szankrach zwykłych, nacieki jednak i rozpad tkanki schorzałej są mocniej wyrażone.
Jako odmianę szankiów żrących należy też wymienić szankry pełzające (ulcera venerea serpiginosa), Wizód w tej postaci goi się w jednem miejscu, natomiast szerzy się w drugiem. Dawniejsi autorzy odróżnia! szankry peł-