Magazyn68201

578

LOTNICTWO

Poznań—Berlin; rumuńskie „Lares“, obsługujące z „Lotem" od r. 1937 linję Warszawa — Lwów — Czerniowce — Bukareszt; francuskie „Air France", obsługujące od r. 1921 samodzielnie linję Warszawa— Praga—Paryż i węgierskie „Malert", obsługujące wspólnie z „Lotem" od r. 1938 linję Warszawa—Budapeszt. „Lot“ rozporządza najbardziej nowoczesnym sprzętem, wyposażonym we wszystkie nowoczesne urządzenia.

Polskie samoloty komunikacyjne przewiozły w okresie 1922—1937 r. w 75 153 lotach, przelatując 18751599 km, 215763 pasażerów, 758 450 kg poczty i gazet oraz 4480669 kg bagażu i towarów. W r. 1937 samoloty „Lotu" w 8 963 lotach, przelatując 2 188 594 km, przewiozły 37 497 pasażerów, 227 tonn poczty i gazet oraz ponad 705 tonn bagażu i towarów. Subwencje „Lotu" wyniosły w r. 1937 5 797 tys. zł, wpływy z przewozów 1 611 tys. zł, z innych źródeł 788 tys. zł.

Ważniejszemi ośrodkami polskiego przemysłu lotniczego są wytwórnie następujące: „Wytwórnia Balonów i Spadochronów" w Legjonowie, „Państwowe Zakłady Lotnicze" (wytwórnia płatowców i silników) w Warszawie i należące do nich „Podlaska Wytwórnia Samolotów" w Białej Podlaskiej oraz „Lubelska Wytwórnia Samolotów" w Lublinie, „Doświadczalne Warsztaty Lotnicze" (samoloty RWD) w Warszawie, „Państwowe Zakłady Inżynierji" (fabryka silników lotniczych) w Warszawie, „Warsztaty Szybowcowe" w Warszawie, „Warsztaty Związku Awiatycznego" we Lwowie, „Wytwórnia Silników Lotniczych — Avia“ w Warszawie, „Wytwórnia Śmigieł — W. Szomański i Ska" w Warszawie. Poza wymienionemi istnieje cały szereg mniejszych wytwórni lotniczych a wiele hut i zakładów przemysłowych zajmuje się t. zw. przemysłem pomocniczym lotniczym.

L. polskiem zarządzają: 1. wojskowem Ministerstwo Spraw Wojskowych (Dowództwo Lotnictwa), 1. cywilnem Ministerstwo Komunikacji (Departament Lotnictwa Cywilnego). Stowarzyszenie społeczne, uznane za instytucję wyższej użyteczności publicznej, Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej (L. O. P. P.), istniejąca od r. 1923, a licząca około I 700 000 członków (stan z maja 1938 r.), popiera 1., buduje instytuty, szkoły i porty lotnicze, propaguje ideę lotniczą, popiera twórczość lotniczą (stypendja) i przemysł lotniczy, funduje samoloty dla szkolenia pilotów i wojska, organizuje kursy spadochronowe i szybowcowe. Organizacjami społecznemi zajmują-cemi się sportem lotniczym są aerokluby. Istnieją one w Polsce we wszystkich miastach, które posiadają wyższe uczelnie oraz w Katowicach i w Toruniu (aeroklubów istnieje 10 . na terenie Rzplitej i 1 na terenie W. M. Gdańska). Aerokluby regjonalne zespolone są w „Polskim Związku Sportu Lotniczego". Organizacją społeczną, która reprezentuje polskie 1. sportowe zagranicą jest Aeroklub Rzeczypospolitej Polskiej (A. R. P.), będący członkiem międzynarodowego związku lotniczego „Fede-ration Aeronautiąue Internationale" (F. A. I.), w którym posiada maksymum przywilejów przewidzianych dla państw przodujących.

Literatura: Air Annual of the British Empire. London (od 1931). — Aircraft-Years Book. New York (od 1920).— VAnnie ASronautiąue. Paris (od 1920). — Davy: Tnterpretire history of flight. A surmy of the hi story and deoelopment of aeronautics. London 1937. — Die Deutsche Luftfahrt. Frankfurt a. M. (od 1936). — Dollfus-Bouchó: Histoire de Vaśro-nautigue. Tezte et documentation. Paris 1932. — Komunikacja Lotnicza w Polsce. Warszawa 1934. — Księga ku czci poległych lotników. Warszawa 1934. — Kwieciński: L'Ałro-nautiąue m Pologne. Warszawa 1935. — Mokrzycki: Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość lotnictwa. Warszawa 1935. — Tei te: Skrzydlata ludzkość. Lwów 1937. -— Supf: Das Buch der deutschm Fluggeschichte. Berlin 1935. — Transaer. Hand-buch des huernationalen Luftoerkehrs. Milnchen (od 1937). -Walker: Aviation. The story of the conquest of the air.

^Chicao° ¹⁹²⁷■    Jan Wilczyński.

II. Lotnicze prawo.

1.    Wstęp. W prawie lotniczem odróżniać wprawdzie musimy sferę kompetencji norm wewnętrzno-państwowych od kompetencji norm i zwyczajów międzynarodowych, niemniej jednak wszystkie właściwe zagadnienia prawne, rozważane w prawie lotniczem, wykazują cechy międzynarodowe. Wynika to przedewszystkiem stąd, że lotnictwo, jako środek komunikacyjny i przewozowy, służy daleko bardziej ruchowi międzynarodowemu, aniżeli ruchowi w granicach jednego i tego samego państwa. Dlatego też rozważanie zagadnień prawa lotniczego z punktu widzenia międzynarodowego nie ogranicza się do badania kwestyj wojny lotniczej, międzynarodowych spraw sanitarnych, pocztowych i t. d., ale obejmuje wszystkie gałęzie tego prawa, do czysto cywihstycznych włącznie.

2.    Historja. Dotychczasowa historja prawa lotniczego potwierdza myśl, wyrażoną