576
LOTNICTWO
ryż—Lille, Londyn—Paryż i Berlin— Weimar.
1924 r. zainstalowanie komunikacji powietrznej we wszystkich częściach świata.
1930 r. komunikacja lotnicza łączy kontynenty.
1934 r. zainstalowanie połączenia lotniczego pomiędzy Europą i Ameryką Poł.
3. Charakterystyka światowego lotnictwa komunikacyjnego. Tworzenie szlaków komunikacji powietrznej usprawiedliwiają potrzeby komunikacyjne ośrodków ludzkich, które bądź połączone są z sobą drogami lą-dowemi czy wodnemi, bądź które poprzednio dróg nie posiadały z powodu warunków terenowych. Do pierwszej grupy należy gęsta sieć lotnicza w kwadracie Europy pomiędzy Londynem, Tunisem, Atenami i Helsinkami oraz w trójkącie St. Zjedn. A. P. pomiędzy New Yorkiem, Ha-vanną i San Francisco, oraz wszystkie inne szlaki w pozostałych częściach Europy, innych częściach świata i łączące poszczególne kontynenty. Do drugiej grupy zaliczyć należy takie szlaki, jak np. te które wiodą przez Saharę, wzdłuż Nilu, Zatoki Perskiej i t. d. Istotną zaletą komunikacji powietrznej jest szybkość. Wynosi ona dzisiaj około 300 km/godz. W konkurencji z szybkością i urządzeniami nowoczesnej komunikacji kolejowej i samochodowej, szybkość komunikacji powietrznej ujawnia się w pełni dopiero na dalszych dri igach. Znaczna zwykle odległość portów lotniczych od śródmieścia i czas potrzebny na start i lądowanie zmniejsza szybkość komunikacji powietrznej na krótszych dystansach. Z tego też powodu zasadniczo mają rację istnienia, w dzisiejszym stanie komunikacji powietrznej, jedynie szlaki lotnicze wynoszące przynajmniej 200 km. Pomijając wypadki sporadyczne komunikacja powietrzna w dobie obecnej nie jest handlowo rentowną i wszędzie korzysta z pomocy z zewnątrz (przeważnie w formie subwencji ze Skarbu Państwa). W miarę postępów technicznych eksploatacja komunikacji powietrznej jest coraz tańsza (czas zużycia silników, t. j. do chwili, kiedy potrzebna jest gruntowna naprawa, przesunął się z godz. 100 na 600, samolotów z godz. 1 000 na 4 000, wzrosła pojemność samolotów, frekwencja i t. d.) i należy oczekiwać dojścia jej do samowystarczalności i rentowności w miarę dalszego rozwoju.
Nowoczesne linje lotnicze wyposażone są w urządzenia zabezpieczające pewny i regularny lot oraz start i lądowanie. Należą do nich w pierwszym rzędzie: służba meteorologiczna, oświetlone porty lotnicze z polem wzlotów, hangarami i t. p., stacje radjowe w portach lotniczych, utrzymujące łączność z lecącemi samolotami i kierujące niemi, oraz latarnie przydrożne. Istniejącą dzisiaj sieć komunikacji powietrznej podzielić można na dwie zasadnicze grupy. Pierwsza obejmuje linje łączące kontynenty, druga zaś linje wewnętrzne krajowe i międzynarodowe w jednej i tej samej części świata. Do pierwszej grupy zaliczyć należy wielkie magistrale powietrzne Imperjum Brytyjskiego, łączące Anglję z jej kolonja-mi, dominjami i krajami mandatowemi, a więc szlaki lotnicze biegnące z Anglji do Afryki Południowej, Indyj i Australji oraz dotychczas niezrealizowane jeszcze połączenie przez Atlantyk do Kanady; dalekie drogi powietrzne Francji do Afryki Północnej i Madagaskaru, do Azji (Saigon), do Ameryki Poł. i przygotowywane od kilku lat połączenie do Ameryki Północnej; długie szlaki belgijskie i holenderskie, łączące te małe kraje z ich olbrzymiemi kolonjami, a więc z Kongiem Belgijskiem i Indjami Holenderskiemi (Holandja przygotowuje się również do podjęcia komunikacji powietrznej do Ameryki Południowej); drogi powietrzne Italji, łączące Rzym z kolonjami w Afryce Wschodniej i będące w opracowaniu połączenie do Ameryki Południowej; niemieckie szlaki, a więc: wodnosamolotowy wiodący z Europy do Ameryki Poł., zainstalowany w r. 1934 (pierwsze połączenie samolotowe Europy z Ameryką), sterow-cowy pomiędzy Europą i Ameryką Półn. (przerwane w r. 1937 na skutek katastrofy największego sterowca ,,Hindenburg“), linję wodnosamolotową do Ameryki Półn., która jest w trakcie organizacji (od r. 1936 przeprowadzane są pomyślne próby) i połączenie do Bagdadu; sowieckie, łączące odlegle od siebie położone ośrodki przemysłowe Z. S. R. R. Europy i Azji, połączenia lotnicze w strefie arktycznej (zanotować tu należy usiłowania sowieckie nad stworzeniem najkrótszego szlaku poprzez biegun północny z Europy do Ameryki. Przeprowadzone w lecie 1937 r. śmiałe próby stwierdziły możliwość zainstalowania takiego połączenia). Do pierwszej grupy za-