637
LUDNOŚĆ
poszczególnych wartości rocznego przyrostu może posłużyć poniższa tabliczka, podająca liczbę lat potrzebnych do podwojenia wielkości, wzrastającej stale według tej samej stopy procentowej przyrostu:
TABL. 18. OKRESY PODWOJENIA DLA RÓŻNYCH WARTOŚCI PRZYROSTU ROCZNEGO.
Przyrost roczny w % |
Okres podwojenia w latach |
0,1 |
694 |
0,25 |
294 |
0.5 |
139 |
1,0 |
69,7 |
1.5 |
46-5 |
2,0 |
35.0 |
2.5 |
28,1 |
3.0 |
23,4 |
Obliczając przeciętny roczny przyrost ludności poszczególnych kontynentów na podstawie tabl. 15, otrzymujemy obraz następujący opatrz tabl. 19).
Należy tu naturalnie pamiętać o zastrzeżeniach, dotyczących niedokładności szacunków ludności, nieopartych na spisach. Tak np. znaczny przyrost ludności Azji w latach 1921—1929 (105 miljonów) w dużej mierze jest wynikiem różnic w szacunkach ludności Chin: w 1920 roku przyjęliśmy tu liczbę 415 miljonów (szacunek Międzynarodowego Instytutu Statystycznego), w 1930 r. zaś — 450 miljonów. Jaki był rzeczywisty przyrost ludności Chin w tym okresie — ustalić niepodobna.
Pomimo tych zastrzeżeń, tabl. 19 od-zwierciadla dość dobrze ogólny obraz roz-
TABL. 19. PRZYROST LUDNOŚCI ŚWIATA (W ODSETKACH).
Ameryka |
Australja i Oceanja | ||||||
Okresy |
Ogółem |
Azja |
Europa |
północna |
południowa i środkowa |
Afryka |
Przyrost całkowity w odsetkach stanu na początku okresu
1650—1750 |
33.6 |
4 5, a |
40,0 |
. |
5.o | ||
1750—1800 |
24,8 |
25,7 |
33.6 |
500 |
72,7 |
— 5.3 | |
1800—1850 |
29,5 |
24,4 |
41,8 |
333 |
73. ó |
5,6 | |
1850—1900 |
37.3 |
2 5, 0 |
50.2 |
212 |
90,9 |
36, 3 |
200 |
1901—1935 |
30.3 |
2 a, a |
31.8 |
71,6 |
98,4 |
3 3,3 |
73.3 |
1901—1910 |
5.6 |
0, j |
11,8 |
23.5 |
28.6 |
O |
20,0 |
1911—1920 |
5.3 |
4.9 |
0.3 |
15.0 |
18.5 |
10,7 |
15.3 |
1921—1929 |
n.6 |
10, 6 |
11.3 |
15.7 |
19.8 |
8.3 |
14.4 |
1930—1935 |
5.o |
4,6 |
5.1 |
4.3 |
8.7 |
3,8 |
7.2 |
Przeciętny roczny przyrost w odsetkach
1650—1750 |
0,29 |
0, 3 7 |
0,34 |
. |
-O, I I | ||
1750-IŚOO |
0.44 |
0, 46 |
0,58 |
3,63 |
I, IO |
— 0,03 | |
IŚOO-I85O |
0,52 |
o,44 |
0,70 |
2, 98 |
I, I I |
0,11 |
. |
I85O-1900 |
0,64 |
0,4 5 |
0,82 |
2,30 |
1,26 |
o,4 7 |
2,21 |
1901—1935 |
0,76 |
o,5 7 |
0.79 |
1.55 |
1,98 |
0, 60 |
1.59 |
1901-1910 |
0,55 |
0,04 |
1.12 |
2,13 |
2.55 |
0 |
1,67 |
I9II-1920 |
0,52 |
0,4 8 |
0,03 |
i.4i |
1,02 |
1.43 | |
1921-1929 |
1.93 |
i,i3 |
1,20 |
1.63 |
2,03 |
o, 89 |
1.51 |
I93°—I935 |
0,81 |
0, 76 |
0,87 |
0,71 |
1,40 |
0,46 |
1.17 |
woju zaludnienia świata w ostatnich trzech stuleciach: coraz szybsze tempo przyrostu, które dopiero w ostatnich dziesięcioleciach wykazuje pewne zwolnienie. Szczególnie charakterystyczny jest tu niezmiernie szybki wzrost ludności Ameryki (zwłaszcza północnej) i Australji; w tych częściach świata jednakże szybkość wzrostu z biegiem czasu systematycznie malała.
Ludność Europy zasadniczo wzrastała szybciej niż ludność świata jako całości: wyjątek stanowi dziesięciolecie 1911—1920, w którem rozwój ludności był zahamowany przez wojnę światową.
Bardziej szczegółowy obraz rozwoju ludności Europy od 1800 roku podaje poniższa tablica obliczona na podstawie danych tabl. 17: