804
LUDNOŚĆ
który niewątpliwie zaważył — jak to już twierdzili K. Darwin i F. Galton — na wytworzenie typu psychicznie dodatniego, optymistycznie usposobionego i pełnego inicjatywy yankesa.
Również dysgeniczny wpływ wywiera we współczesnej Europie migracja we-wnętrzno krajowa ze wsi do miast. Znacznie gorsze pod względem higjenicznym (przede-wszystkiem mieszkaniowym) warunki miasta, (szczególnie wielkiego miasta) rozszerzanie się chorób wenerycznych, tendencja do opóźnienia małżeństw, występująca szczególnie silnie u pierwszego pokolenia, przybyłego w poszukiwaniu pracy do miasta, a następnie wszystkie inne momenty związane ze znacznie intensywniej przebie-gającem w mieście zjawiskiem superklasacji i t. d. powodują ograniczenie rozrodu ludności miejskiej (ob. wyżej str. 711). Ponieważ zaś uczestnicy emigracji wiejskiej do miasta są znowu jeśli nie najzdolniejsi, to jednak prawdopodobnie najbardziej przedsiębiorczy z pośród ludności wsi, ograniczenie ich rozrodczości w mieście wobec niezaha-mowania rozrodu pozostałej na wsi ludności, z której te najbardziej przedsiębiorcze, a może i najzdolniejsze elementy zostały wyeliminowane, powoduje w rezultacie procentowe zmniejszanie się w następnem pokoleniu ilości osobników bardziej wartościowych i zwiększanie elementów mniej wartościowych czyli, że emigracja do miast wyraźnie zdaje się dokonywać kontrselekcji.
W związku z poruszonemi zagadnieniami dysgenicznego wpływu ruchów emigracyjnych należy wspomnieć o poglądzie, który na schyłku ubiegłego stulecia wysunięty został przez A m m o n a w Niemczech i posiada do dziś dnia wielu zwolenników. A m m o n twierdził mianowicie, iż wśród osobników emigrujących, specjalnie jeśli chodzi o emigrację ze wsi do miasta, znajduje się nieproporcjonalnie dużo przedstawicieli rasy nordycznej, owej zdaniem antropologów niemieckich najbardziej wartościowej z pośród wszystkich ras świata. Jako konsekwencję tego zjawiska, stosownie do poprzednich naszych rozważań, należałoby przewidywać coraz to mniejszy udział tej rasy w populacjach, w których omawiane ruchy migracyjne są intensywne — (np. w bardzo uprzemysłowionych krajach niemieckich) czyli następowałby proces nazwany przez A m m o n a odnordyrzeniem kraju (Entnordung), zjawisko w oczach rasi-stów nadzwyczaj groźne, jako pozbawiające Niemcy najwartościowszych dla społeczeństwa elementów rasowych.
d) Dysgeniczny wpływ wojny. Trzecią grupą momentów dokonywujących kontrselekcji biologicznej wśród ludności współczesnych krajów Europy są wojny. Czynnik wojny w epoce, gdy walczyły małe grupki ludzi, w której osobiste zalety wojownika, jego siła, zręczność, energja i inicjatywa decydowały w większości wypadków o jego wyjściu z zapasów wojennych ze zdrowiem i życiem, uznać należy za czynnik raczej eu-geniczny. Następstwem wojen w tych okresach było polepszenie warunków bytowania grupy zwycięskiej, a więc prawdopodobnie biologicznie bardziej wartościowej, kosztem grupy zwyciężonej, która niejednokrotnie uległa całkowicie wytępieniu. Zczasem eu-geniczny wpływ wojny zanika, zwycięstwo wojenne przestaje być zwycięstwem biologiczne m, jak mówi Len z. Dzisiejszy typ wojny wywołuje już wybitnie zjawisko kontr selekcyjne, działając w kierunku eliminowania ze społeczeństwa elementów najbardziej wartościowych i to zarówno pod względem fizycznym jak i umysłowym, oszczędzając zaś jednostki mniej wartościowe i to przede-wszystkiem chore i obciążone dziedzicznie.
1. Metody eugeniki negatywnej i zapobiegawczej. a) Uwagi wstępne. Metody wysuwane w celu zniwelowania degeneracyjnego wpływu czynników biologicznych i zjawisk społecznych o charakterze kontrselekcyj-nym idą zasadniczo w trzech kierunkach: eugeniki negatywnej czyli ograniczającej, prewencyjnej czyli zapobiegawczej, oraz eugeniki pozytywnej czyli twórczej. Ponieważ eugenika negatywna i zapobiegawcza dotyczy wad i obciążeń organizmu człowieka i w związku z tern pewne metody ich postępowania są im wspólne, rozpatrzymy je łącznie.
W dzisiejszym stanie wiedzy nie jesteśmy w możności usunąć z dziedzicznego zespołu cech zawiązki poszczególnych cech ujemnych dziedzicznych oraz wad rozwojowych organizmu człowieka. Tak jak nieznane nam są przyczyny wywołujące ich powstanie, które określamy jako mutacyjne, zaznaczając tern jedynie nagłość i skokowość tego zjawiska, tak samo są nam *kznane w tej chwili sposoby usunięcia ich ^łe społu cech