94299201

576 Z. SZYMANOWSKI

Dalszy przebieg doświadczenia potwierdza w zupełności te obser-wacye: pierwsza i druga świnka zginą i po śmierci znajdziemy w nich wielką obfitość żywych prątków. Trzecia natomiast będzie żyła i prątki w niej się nie rozmnożą.

Odchylenie komplementu stanowi niejako dalsze rozwinięcie łiemolizy i przedstawia się w krótkości w sposób następujący: jeżeli zmieszamy w epruwetce czerwone ciałka krwi z dodatkiem pewnej ilości nieczynnej surowicy odpornościowej oraz świeżej surowicy normalnej i jeżeli później zbadamy ten płyn, to przekonamy się, że stracił on całkowicie swe własności, jako dopełniacz. Dodany do nowej porcyi czerwonych ciałek surowicy odpornościowej nieczynnej, nie wywołuje ani śladu hemolizy w tej ilości, w jakiej poprzednio rozpuszczał ciałka całkowicie. Widzimy więc, że świeża surowica normalna, stykając się z czerwonemi ciałkami krwi w obecności surowicy odpornościowej nieczynnej, ulega tej samej zmianie, co pod wpływem ogrzewania do 56°, t. j. traci własności komplementarne. Tak samo jak czerwone ciałka krwi z dodatkiem surowicy hemolitycznej działa każda inna kombinacya ciała odpornościowego i odpowiedniej surowicy. Prątki tyfusowe w obecności surowicy królika uodpornionego tymi samymi prątkami, również pozbawiają własności komplementarnych dodaną do nich świeżą surowicę morskiej świnki. Jeżeli potem do tej samej epruwetki nalejemy zawiesiny ciałek czerwonych oraz nieczynnej surowicy hemo-litycznej, hemoliza nie wystąpi. Inaczej sprawa się przedstawia, jeżeli na samym początku doświadczenia prątki tyfusowe spotkają się z surowicą normalną lub z jakąkolwiek inną, byle nie tyfusową. W takiej kombinacyi komplement nie zostanie pochłonięty i hemoliza następcza odbędzie się bez przeszkody. W ten sposób reakcya heinolityczna występuje jako wskaźnik: ilekroć hemoliza nie występuje, oznacza to, że substancya uodporniająca spotkała się z odpowiednią surowicą; jeżeli zaś czerwone ciałka krwi rozpuszczają się bez przeszkody, znaczy to, że albo surowica odpornościowa nie natrafiła na właściwą substancyę uodporniającą, albo vice versa bak-terye nie natrafiły na właściwą surowicę.

Działanie tropiczne. Rozpatrywane dotąd reakcye odpornościowe należą do kategoryi czysto humoralnyeh, gdyż odbywają się wyłącznie przv udziale surowicy. W działaniu tropicznem uczestniczą obok surowicy jeszcze białe ciałka krwi. Jeżeli śwince za-strzykniemy do jamy otrzewny kilka c-m⁸ fizyologicznego rozczynu