90
Kozy
Nr. 51
i „Chevretin” (wyrabiany w Sabaudii), niemiecki „Altenburgski”, szwedzki „Molkenkase” itd. Wyrób tych serów — to rzecz spęcjai na, wymagająca rutyny i polegająca na znajomości różnych sekretów technicznych.
2. UŻYTKOWANIE MIĘSNE.
Mięso koźląt na ogół mało różni się od baraniny, natomiast sztuki stare, a zwłaszcza capy, mają mięso twarde i łykowate. Toteż na rynku mięsnym spotyka się głównie mięso młodych zwierząt.
Opas sztuk starych daje pomyślniejsze wyniki w wypadku zastosowania kastracji. W stosunku do capów zabieg ten bywa niezbędny; zazwyczaj dokonywany bywa zimową porą, po czym cap korzysta z pastwiska aż do jesieni, kiedy podlega ubojowi. System ten wpływa dodatnio na opasanie oraz zmniejsza specyficzny odór, właściwy głównie skórze zwierzęcia. Niezwłocznie po zabiciu tegoż należy usu nąć skórę, gdyż nieprzyjemna woń skóry przenika z łatwością mięso zabitego zwierzęcia.
Stare capy dają głównie dużo wewnętrznego tłuszczu (do 10 kg). Skład mięsa koziego w porównaniu z mięsem innych zwierząt jest następujący (w odsetkach):
białko |
tłuszcz |
sole mineralne |
woda | |
wołowina |
20,90 |
5,49 |
1,25 |
72,35 |
baranina |
17,11 |
5,77 |
1,33 |
75,79 |
kozie |
20,10 |
3,12 |
1,40 |
76,00 |
cielęce |
19,00 |
4,98 |
0,82 |
75,20 |
Należy nadmienić, że kastracja osobników żeńskich (ovariotomia) u kóz zmniejsza zapach skóry ich do minimum, zwiększa natomiast okres laktacji do 13 —15 miesięcy, przy czym ilość tłuszczu i sernika zwiększa się w mleku, a cukru mlekowego zmniejsza. Najlepszy dla ovariotomii kóz wiek wynosi od 5-ciu do 6 lat i miesiące — maj, czerwiec (prof. Oceann).
Widzimy przeto, że mięso kozie przewyższa pod względem zawartości białka baraninę oraz cielęcinę, ustępuje natomiast nieco innym pod względem zawartości tłuszczu.
3. UŻYTKOWANIE INNYCH PRODUKTÓW KOZICH.
Skóry kozie mają zastosowanie w przemyśle kuśnier-Skóra. skim oraz w skómictwie. Ongiś ceniony był safian hiszpański z Kordoby, wyrabiany wyłącznie ze skór kozich. Wiele safianu produkują kraje leżące na północy Afryki, w szczególności Marokko. Ponadto skóry kozie odgrywają dużą rolę przy produkowaniu towaru nadającego się na wyrób rękawiczek, do obijania mebli, oprawy książek, przedmiotów sportowych, do obuwia itp.
\