page0110

Renss — Renterdahl

102

da do Aary. Cała długość biegu rzeki Reuss wynosi około 15 mil; w tym biegu formuje ona kilka wodospadów.    F. H. L.

ReOSS, nazwa dwóch księztw należących do Rzeszy Niemieckiej, zwanych po szczególe: Reuss-Greiz i Reuss-Schleiz-Lobenstein-Ebersdorf. Oba te księztwa, w udzielnem posiadaniu książęcej rodziny Reuss, stykają się z sobą, i graniczą z księztwami Sachsen-Meiningen, Sachsen-Altenburg, Sachsen-Weimar, z VoigtIandem należącym do królestwa Saskiego, oraz z bawarskim cyrkułem Wyższego Renu. Po wierzchnia obu księztw wynosi 28 mil kwadr.; nawodniona jest przez rzeki Elsterę i Saalę, kraj jest górzysty i obfituje w kopalnie. — Księztwo Reuss-Sckleiz zawiera trzy czwarte części całego terrytory-jum i liczy 88,000 mieszkańców; panujący w niem jest głową linii młodszej, zwanej liniją Sckleiz. Linija starsza, zwana liniją Greiz posiada tylko jedno Greiz, liczące 35,t59 mieszkańców. Posiadłość Gera, leżąca pomiędzy dwoma księztwami, jest ich wspólną własnością. Stolicami są miasta: Greiz, Sckleiz i Gera. Niegdyś istniały trzy księztwa Reuss a nawet i więcej, ponieważ linija młodsza, czyli Reuss-Schleiz, zwana także Reuss-Plauen, dzieliła się na dwie odnogi, z których każda znów na dwie gałęzie, z czego powstały cztery domy: Sckleiz-Sckleiz, Sckleiz-Kosterifz, Lobenstein-Lebenstein i Lobenstein-Ebersdorf. Wszystkie domy książęce Reuss pochodzą od Eck-berta hrabiego von Osterode, żyjącego w X wieku i od syna jego Henryka, którego cesarz Henryk IV mianował jednym ze swoich namiestników w Saxo-nii. Potomstwo jego rozdzieliło się na dwie linije, z których starsza w 1572 roku wygasła; druga, zwana liniją Plauen, której protoplastą jest Henryk Młody, rozdzieliła się na trzy gałęzie, które w 1572 roku zostały same linijami, i z których ostatnia, to jest linija Gera wygasła w 1802 r. Cała rodzina Reuss otrzymała w 1426 r. od cesarza Zygmunta godność książęcą Wszyscy książęta tego domu mają na imię Henryk.    F. H. L.

ReilSS (Edward), teolog protestancki francuzki, urodził się w Strasburgu r. 1804, odbywszy świetnie nauki w rodzinnem mieście, słuchał kursów Ge-seniusa w Halli, tudzież Silvestra de Sacy w Paryżu. Od r. 1829 jest profes-sorem wydziału teologicznego protestanckiego w Strasburgu. Wydał historyję ksiąg Nowego Testamentu po niemiecku (trzecie wydanie, 1859); historyję teologii chrześcijańskiej w wieku apostolskim, (po francuzku, Ristoire de la theologie chretienne au siecle apostoliąue, (wydanie drugie, 1859). Liczne pisma zamieszczał w Remie de theologie, wydawanem przez Colani, mianowicie rzecz o Biblii francuzkiej w Wiekach Średnich. Sam był redaktorem przez lat kilka zbioru naukowego, w Jena, pod tytułem Beitrdge.    L. R.

fteuterdahl (Henryk), teolog szwedzki, urodzony w Malmo z ubogich rodziców r. 1795; w uniwersytecie v\ Lund odbywał nanki, często przerywane, potrzebą zarobku na utrzymanie się przez lekcyje prywatne. W r. 1817 powołany do seminaryjum w Lund na wykład teologii, w r. 1824 został nadzwyczajnym adjunktem yyydzialu teologicznego. Zostawszy księdzem otrzymał stopień doktora teologii r. 1830, odznaczył się ważnemi pracami naukowemi, bronił wyobrażeń religijnych w dzienniku filozoficznym i teologicznym wydawanym z Thomanderem od r. 1828 do 1832, i w 1836 do 1840. Po zniesieniu seminaryjum teologicznego w Lund, Reuterdahl otrzymał posadę w biblijotece miasta, a r. 1838 został biblijotekarzem generalnym. Na tym urzędzie okazał niepospolite usługi, odbywał wielokrotne podróże do Niemiec i do różnych miast Szwecyi, dla zakupu książek i porównywania rękopismów. Król powołał go r. 1842 do ministeryjnm oświecenia i spraw duchownych; ale nowe kombina-