page0133

Schomberg — Schdnbrunn    125

0    wiele liczniejszy oddział jazdy nieprzyjacielskiej, lecz ciężko ranny, śmiercią przypłacił zwycięztwo.

Schomburgk (sir Robert Herman), podróżnik niemiecki w służbie angielskiej, urodzony w Fryburgu w Prussach w 1804 r., poświęcał się początkowo zawodowi handlowemu i w tym celu udał się do Ameryki, gdzie założył fabrykę tabaki. Porzuciwszy wkrótce ten sposób zarobkowania udał się do Ameryki środkowej i osiadł w Anegada, jednej z wysp Panieńskich. Zachęcony od gubernatora zwiedził ją dokładnie i badania swoje przedstawił londyńskiemu towarzystwu geograficznemu, w skutku czego wysłany został w missyi naukowej do Guyany angielskiej. Po czterech latach ciągłych wycieczek w wnętrzu tego kraju, w 1839 przybył do Georgestown, i z znacznemi zapasami nieznanych zwierząt i roślin, wrócił do Europy. Wtedyto przywiózł poraź pierwszy olbrzymią Yktoria rsgia i EMsabetha regla. i dokładnie oznaczył położenie Guyany angielskiej i jej okolic, podług wskazań Alexandra Humboldfa. Następnie rząd angielski poruczył mu oznaczenie granic pomiędzy Brazyliją a Guyaną i czynienie dawnych badań astronomicznych i etnograficznych, W piewszej podróży rozpoczętych. Jakoż w 1840 r. udał się do Ameryki południowej, przebiegł powtórnie Guyanę, zwiedził ujścia Orinoko i Esseąuibo aż do gór środkowych i powrócił do Anglii w 1844 r. Wtedy został członkiem ministerstwa osad i zajął się badaniami narzeczy amerykańskich. Mianowany konsulem w rzeczypospolitej Haiti, zawarł korzystny dla Anglii traktat i wpłynął na zawarcie pokoju pomiędzy cesarzem Faustynem Soulouąue, a rzecząpo-spolit.ą San-Domingo. Mnóstwo geograficznych sprawozdań przesyłał towarzystwu geograficznemu; jedną, z ostatnich jego prac było opisanie półwyspu

1    zatoki Samana. Ważniejsze z dzieł jego są: Descriphon of Britisch G ulana (Londyn, 1840), tłomaczone na niemiecki przez jego brata Ottona; Wlews in fhe Interior of Gul a na (tamże, 1840). — Schomburgk (Otto), brat poprzdza-jącego, oprócz wspomnionego wyżej przekładu, zebrał raporta składane przez sir Roberta towarzystwu geograficznemu i wydał pod tytułem: Rri.sen in Guia-na mić am Orenoco (Lipsk, 1841), z przedmową Humboldfa.

Stilon (Marcin), zwany także Schongauer, najznakomitszy malarz szkoły górno-niemieckiej z wieku XV, urodził się w Kalenbach lub Kolmbach. Osiadł-w Kolmarze w połowie XV wieku, zasłynął szeroko przez swe obrazy i miedzioryty, był założycielem licznej szkoły, do której należeli jego bracia i krewni, i umarł tamże w r. 148S. We Włoszech był znany pod imieniem Buon-iHartino. Mi >ł on być w ścisłych stosunkach przyjaźni z Piotrem Perugino, a Michel Angelo odkopijował w młodości drzeworyt Sohoifa: Sen ś. Antoniego. Większa część prac Schoifa znajduje się obecnie wMonachijum, w Norymberdze i wbiblijotece kolmarskiej; Wiedeń także posiada niektóre dzieła jego. Przejął się realizmem, wykształconym przez van Eycków, nie zatapiając się jednakże w zbyt drobiazgowe szczegóły. Przytem ogólny układ jest naturalny, koloryt umiarkowany i wyraz pełen łagodnej i szlachetnej powagi. Najznakomitszym jego dziełem jest Najświętsza Maryja Panna 'W Rosenkag. Schon wzniósł się także bardzo wysoko jako miedziorytownik.

Schftnbrunn, pałac cesarski o pół mili na południe od Wiednia, nad strumykiem Wien i przy kolei do Graetz, pomiędzy wsiami Hiefzing i Meidling, był już za czasów cesarza Macieja zameczkiem myśliwskim, w obecnym zaś kształcie za Maryi Teressy w r. 1744 zbudowany przez Valmagini’ego wedle planu Pacassfego, i otoczony rozległym ogrodem angielskim (długim na 784 sążm) W pałacu i gmachach przybocznych liczą 1441 komnat; między niemi