page0022

12

nie weźmie w rachubę pierwiastka wolnego i duchowego ; rozum i wola w tysiączny sposób wywierają wpływ stanowczy na życie cielesne.

Lecz umiejętności przyrodnicze wychodzą oczywiście ze swego zakresu, kiedy doświadczenie (empiryę) podają jako jedyne źródło prawdy. „Wystawiają sobie, mówi ks. M. Morawski, że nauka wynika wprost ze zjawisk badanych zmysłami; rozumowi zas zaledwie podrzędną przypisują czynność uogólniania. Stąd pewna nieufność do rozumu i jego wniosków, lekceważenie wszystkiego, co sferę empiryczną przechodzi, wyobrażanie sobie, że obserwacya za wszystko starczy".¹)

Dodajmy, że hipoteza wypowiedziana przez jednego koryfeusza materyalizmu i wiernie powtarzana przez innych, służy za jedyną podstawę badania.

Główne atoli źródło materyalizmu jest w skażeniu obyczajów. Materyalizm, to rodzaj zamaskowania się umiejętnego dla użytku tych, którzy chcą się oddalić od Boga; jestto systematyczny wyraz ateizmu. Materyalizm praktyczny Lamettrie’go i Helwecyusza, który rozkosz, używanie i siłę materyalną poczytuje za rzeczy największe w życiu, to niwa urodzajna, na której nauka materyalistyczna bujnie rośnie i rozwija się nieustannie.

^A) „Celowość w naturze.^u Słowo wstępne I wydanie.

http://rcin.org.pl