WA30881 I902 SZSTEMATZCYNZ KURSh I djvu

65

Zresztą w gromadzie ujawniają się nie tylko wrodzone pierwiastki duchowości narodowej, ale występuję także i rysy, właściwe kulturze obyczajow ej narodu, a wpojone w każdego członka od pierwszych chwil życia przez otoczenie. Również i psychika grupy etnicznej składa się z takich samych pokładów. Do rozbioru tej kwestji przejdziemy obecnie.

§15. Jak wiemy, sę w duchowości plemiennej pewne strony, które, obojętne ze stanowiska wymagań, stawianych przez ewolucję warunków bytu społecznego, pojawiaj a się w danej grupie etnicznej niezależnie od poziomu kultury, jako to np. skłonności artystyczne. Tezę tę można znacznie rozszerzyć. Mogę bowiem istnieć właściwości ducha, które, ukazawszy się w danej grapie, jako pożyteczne w pewnej epoce dziejów, sę podczas innych okresów obojętnemi, rasy, są źródłem podobieństwa pomiędzy członkami pewnej rasy, pierwiastki zaś świadome, bądące wytworem wychowania, rozstrzygają o spostrzeganej różnicy. Osoby, odrębne nawzajem swoją umysłowością, bywają bardzo podobne ze sw^Toich instynktów, namiętności, uczuć. Pomiędzy wielkim matematykiem a jego szewcem przepaść umysłowa jest niezmierna, lecz pod względem charakteru mała albo niema żadnej. Otóż te c< chy ogólne, wypływające z pokładów nieświadomego i w jednakim stopniu właściwe wszystkim członkom pewnej rasy, uwydatniają się w gromadzie i rej tam wodzą“ (G. Le Bon: Psychologie des foules, 1895. Paryż. srr. 16—17'.

5

Rasy psychiczne.