page0024

14

mogą mie<' pewien pozór prawdopodobieństwa dla płytkich umysłów, odwracających wzrok od wielkich objawów psychicznych, w których przejawia się życie wyższe i wznioślejsze, świat idei. Materyaliści swoim rozumowaniom zręcznie nadają pozór ścisłości, pewną bijącą rzekomo w oczy jasność i prostotę z dziwną przebiegłością korzystają z najdrobniejszych faktów i na nich opierają pewniki, prawdzie wręcz przeciwne. Często się też zdarza, że czytelnik, nie mając możności sprawdzania wszystkiego, co piszą, a nieraz też zbyt naiwny, by nie wierzył lub po-dejrzywał, — bierze przewrotne wymysły za rzetelną prawdę, a wysnute wnioski za najnowszy wynik nauki.

Dowody, na których materyalizm opiera swe teorye, rozbierzemy w trzecim rozdziale niniejszego studyum.

Postawmy teraz jasno naszą tezę przeciw materyalizmowi: Twierdzimy, że wczło-w iek u p r ó c z c i a ł a jest pierwiastek odrębny od materyi, pierwiastek samoistny, niemateryalny, duchowny, dusza!

Filozofia starożytna z Arystotelesem na czele określiła naturę człowieka dwoma wielce zna-czącemi słowami : „Homo es t animal ra-tionale“. „Człowiek jest zwierzęciem rozu-mnem!^u To znaczy, że natura ludzka jest złożo na z dwóch pierwiastków, różnych od sie-

http://rcin.org.pl