page0299

NAZEWNICTWO MIEJSKIE

c) nowa zabudowa miejska powstała na gruntach przyłączonych; d) włączone do obszaru miasta obiekty topograficzne naturalne: wzniesienia, stawy, cieki wodne, lasy itp.; e) rozmaite obiekty powstałe w wyniku działalności człowieka, jak np. baseny, ośrodki rekreacyjne, elektrownie, obiekty przemysłowe, wiadukty.

2.    Na całość terenu miejskiego składają się trzy zasadnicze typy obiektów o różnym charakterze: a) obszary czyli dzielnice, osiedla, przedmieścia, parki; b) trakty, czyli ulice, aleje, szosy, nabrzeża i inne ciągi komunikacyjne; c) punkty, czyli obiekty stale umiejscowione, ograniczone przestrzennie, tj. place, ronda, skwery, targowiska, rynki, bramy, baszty, rogatki, forty, mosty, dworce, stadiony, rozmaite ważne budowle (pałace, zamki, kościoły, hotele, siedziby władz) itp.

3.    Zróżnicowanie funkcji obiektów terenu miejskiego wiąże się w pewnym stopniu ze zróżnicowaniem charakteru obiektów. Do najważniejszych należą: a) funkcja użytkowa, dominująca; b) funkcja administracyjna, z którą łączą się wszelkie zmiany granic i podziałów wewnątrz aglomeracji, również zmiany w przebiegu traktów oraz istnienie poszczególnych obiektów punktowych; c) funkcja reprezentacyjna (pałace, pomniki, hotele, teatry itp.).

WŁAŚCIWOŚCI NAZEWNICTWA MIEJSKIEGO

Wszystkie wymienione cechy elementów przestrzeni miejskiej znajdują odbicie w nazewnictwie, które jako odrębny zbiór posiada następujące właściwości:

1. Wielorakość elementów: kategorialną i formalną. W skład NM wchodzą pierwotne nazwy miejscowości, rozmaitych obiektów terenowych, nazwy geograficzne, nazwy etniczne, nazwy osobowe oraz wyrazy pospolite. Pierwotne nazwy miejscowości przeważają w nazwach dzielnic, przedmieść i osiedli, bardzo często zachowując swoją pierwotną postać, np. nazwa miejscowa Bródno -» nazwa dzielnicy Bródno. Dzięki istnieniu tego typu nazw, właściwych dla obszarów, lepiej mogą się utrzymywać w systemie NM podobne strukturalnie nazwy ulic, np. Smoleńsk, Lubicz, Pótwsie, Stawki, Krowodrza, na ogól należące do starszych warstw NM.

Najliczniejszą grupę w systemie NM stanowią nazwy traktów, dlatego są one najbardziej wyrazistym i najbardziej znaczącym elementem całego zbioru. Tendencje nazwotwórcze panujące w tej grupie mają wpływ

295