page0030

22

Refrain — Regensburg

RefTain, inaczej liitornella, zowie się stroficzne zaokrąglenie pieśni, dokonywane czy to za pomocą powtarzania (jedno lub kilkakrotnego) pojedynczych wyrazów czy za pomocą całych wierszy, a nawet strofek. Powstało prawdopodobnie z udziału ludu przy odśpiewywaniu pieśni przez jednego (przodkują-cego) lub kilku, w czasie uroczystości prywatnych i publicznych zaintonowanych, który to lud, ostatnie, dobitniejsze wyrazy, chórem powtarzając niejako potwierdzał. Ztąd też obfitują w tego rodzaju powtarzania wszelkie niemal pieśni ludowe, na wzór których tworzyli poeci i inne, lubo w następstwie częstokroć wyrazy te zamieniły się w czczą tylko lub konwencyjonalną akklamacyję. RefTakcyja Ob. Załamanie światła.

Refraktor Ob. Teleskop.

Regalia. Wyrazem tym oznaczamy dzisiaj prawa monarchy lub też w ogóle rządu do korzystania z pewnej gałęzi produkcyi krajowej. We wszystkich mniej więcej krajach przysługiwało lub przysługuje rządowi wyłączne prawo zarządu np. górnictwem, dobywaniem soli, zbieraniem ziemi saletrzanej, biciem monety, przygotowywaniem tytoniu, wyrabianiem prochu strzelniczego. Tu należy poczta, telegrafy, koleje żelazne, loteryja. Są to resztki średniowiecznych urządzeń państwowych, gdy skarb monarchy i kraju uw ażały się za jedno, gdy zatem chodziło o zapewnienie źródeł dochodu. Dawniej pod wyrazem regalia rozumiano wszystkie prawa monarsze, potem ograniczono znaczenie wyrazu, rozciągając je tylko do tak zwianych regaliów skarbowych jura utilia fisci, regalia minor a i w tern ścieśnionem znaczeniu dziś pospolicie byw'a używany w nauce finansów. We Francyi pod wyrazem regales, droits regaliens rozumiano prawo, jakiego nabyli królowie francuzcy do pobierania dochodów z wakujących biskupstw, opactw i t. p. Innocenty III w 1210 r. przyznał królom francuzkim to prawo osobną bullą. Późniejszym papieżom nie podobało się to i ztąd powstał sławny spór między Innocentym XI a Ludwikiem XIV (1682 r.). Ran K. H. Finanzwissenschaft, 1859. Niewłaściwie jednak w ostatnich czasach na oznaczenie insygnijów królewskich (ob.) jako to korony, berła i jabłka (ob.) używać zaczęto wyrazu regalia.    F. Kr.

R6gemfl.il (Jan Ludwik), doktor medycyny, w swoim czasie jeden z najsławniejszych lekarzy w Warszawie. Urodził się w Bremie 1711, nauki odbywał w akademijach Helmstadskiej i Strasburgskiej, a naostatek w Leydey-skiej₇ gdzie uczył się medycyny pod znakomitym Boerhave. Ukończywszy takową z wielkiem odznaczeniem, gdy ks. August Czartoryski żądał z tamecznej akademii lekarza, Boerhave wybrał Regemana i najchlubniej zalecił. Przybywszy w r. 1737 do Polski nieprzerwanie był przez lat 46 nadwornym doktorem Czartoryskich, mając przytem ogromną i najznakomitszą w' całym kraju praktykę, wzywany nieraz i na dwory zagraniczne, jak do Anglii i do Hanoweru, gdzie miał także tytuł nadwornego medyka. Król Stanisław August miał w nim wielkie zaufanie; w każdym razie, gdy chodziło o zdrowie publiczne, zasięgał jego rady i według jego zdania postępował. Wreszcie za zasługi w tym względzie położone, kazał mu wybić piękny medal z jego wizerunkiem i pochwalnym napisem w r. 1771. Regeman umarł w Warszawie 1782 r.    F. M. S.

Regeneracyja, ob. Reprodukcja.

R6g6IlS, zarządca, rządca. Tak się nazywa przełożony zakładu naukowego duchownego, jak seminaryjum, nowicyjatu, konwiktu.

Regensburg, (Rafy z bona), stolica wyższego palatynatu Bawarskiego, niegdyś miasto wolne i rezydencyja sejmu, dziś siedlisko władz regencyjnych i re-zydencyja biskupia, leży w szerokiej dolinie na prawym brzegu Dunaju, do'