page0018

10

Summa teologiczna

§ 4. CZY ANIOŁOWIE RÓŻNIĄ SIĘ GATUNKOWO.

Do czwartego paragrafu tak przystępujemy:

Zarzut pierwszy. Wydaje się, że aniołowie nie różnią się gatunkowo. Skoro bowiem różnica jest szlachetniejszą od gatunku, wszystkie rzeczy, które zgadzają się w tern co jest w nich najszlachetniejszem, zgadzają się w ostatniej różnicy ustanawiającej, i tak są tern samem co do gatunku. Lecz wszyscy aniołowie zgadzają się w tern, co w nich jest najszlachetniejszego, mianowicie w umysłowości. Zatem wszyscy aniołowie należą do jednego gatunku.

Zarzut drugi. Oprócz tego, więcej i mniej nie zmienia gatunku. Lecz wydaje się, że aniołowie różnią się między sobą tylko według więcej i mniej, mianowicie o ile jeden od drugiego jest bardziej pojedynczy i ma umysł bardziej przenikliwy. Zatem aniołowie nie różnią się gatunkowo.

Zarzut trzeci. Oprócz tego, dusza i anioł dzielą się krańcowo. Lecz wszystkie dusze są jednego gatunku. Zatem i aniołowie.

Zarzut czwarty. Oprócz tego, im coś jest doskonalsze w naturze, tern bardziej musi się mnożyć. Tegoby zaś nie było, gdyby w jednym gatunku był tylko jeden ośobnik. Zatem wiele aniołów należy do jednego gatunku.

Lecz przeciwnem jest, że w tych rzeczach, które należą do jednego gatunku, nie znachodzi się pierwsze i drugie, jak powiedziano w III Metaph. Lecz w aniołach, także jednego rzędu, są pierwsi, pośredni i ostatni, jak mówi Dionizy w X roz-, dziale Ang. Hier. Zatem aniołowie nie są tego samego gatunku.

Odpowiadam, że niektórzy twierdzili, iż wszystkie substancje duchowe należą do jednego gatunku, także i dusze. Inni zaś, że wszyscy aniołowie należą do jednego gatunku, lecz dusze nie. Inni znowu, że należą do jednego gatunku wszyscy aniołowie jednej hierarchji, albo nawet jednego rzędu.

Lecz to jest niemożliwe. Te bowiem rzeczy, które zgadzają się rodzajowo, a różnią się liczbowo, zgadzają się co do formy, a różnią się materjalnie. Jeśli więc aniołowie nie są złożeni z materji i formy, jak powiedziano powyżej (par. 2), wynika z tego, że jest niemożliwem, by było dwóch aniołów jednego

http://rcin.org.pl