5S
Surnm;i teologiczna
§ 3. CZY ANIOŁOWIE MOGĄ POZNAWAĆ BOGA SWEMI SIŁAMI NATURALNEMI.
Do trzeciego paragrafu tak przystępujemy :
Zarzut pierwszy. Wydaje się, że aniołowie nie mogą poznawać Boga swemi siłami naturalnemi. Mówi bowiem Dionizy I cap. De Diw. Nom., że Bóg jest zoyniesiony ponad wszelkie umysły niebieskie mocą niepojętą. A następnie dodaje, że ponieważ jest ponad wszelką substancję, usunięty jest od wszelkiego poznania.
Zarzut drugi. Oprócz tego Bóg nieskończenie jest daleki od umysłu anioła. Lecz rzeczy nieskończenie oddalonych nie można dosięgnąć. Wydaje się zatem, że anioł swemi siłami naturalnemi nie może poznawać Boga.
Zarzut trzeci. Oprócz tego powiedziano I Kor. XIII, 12: Teraz widzimy przez zwierciadło przez podobieństwo; lecz w on czas twarzą w twarz. A z tego widać, że dwojakiem jest poznawanie Boga; jedno, którem się Go widzi przez Jego istotność, według którego mówi się, że Go widzimy twarzą w twarz, drugie, według którego się Go widzi w zwierciedle stworzeń. Lecz pierwszego poznania Boga anioł nie mógł mieć swemi siłami naturalnemi, jak powyżej okazano (R. XII, par. 4). Widzenie zaś przez zwierciadło me jest odpowiednie dla aniołów, ponieważ nie czerpią poznania Boga z rzeczy zmysłowych, jak mówi Dionizy VII cap. de Div. Nom.. Zatem aniołowie nie mogą poznawać Boga przez swą naturę.
Lecz przeciwnie, aniołowie w poznaniu są potężniejsi od ludzi. Ludzie jednak mogą poznać Boga swemi naturalnemi siłami, według owych słów Rzym. I. 19. co jest wiadomo o Bogu, jest im jawne. Tern bardziej więc aniołowie.
Odpowiadani, że aniołowie mogą mieć pewne poznanie Boga swemi siłami naturalnemi. Aby tego dowieść, należy rozważyć, że trojako się jakąś rzecz poznaje. Jednym sposobem przez obecność jej istotności w poznającym, jak naprzykład widzi się światło w oku; i tak powiedziano (w par. 1), że anioł poznaje samego siebie. Drugim sposobem przez obecność jej podobieństwa w władzy poznawczej; jak naprzykład oko widzi kamień przez to, że jego podobieństwo tworzy się w oku. Trzecim sposobem