page0312

308

jący. Wśród protoplazmy na dwóch biegunach komórki leżą dwa centriole (centrosomy), od których na obwód rozchodzi się promieniowanie biegunowe. Między centrosomami jest rozpięte wrzecionko achromatyczne, a W jego równiku leżą ugrupowane na jednej płaszczyźnie chromosomy. To stadyum nazywamy stadyum gwiazdy macierzystej (monaster). W tern stadyum można się dokładniej przyjrzeć kształtowi chromosomów. Bardzo często mają one kształt pętli, ale nie rzadko widzimy chromosomy w postaci pałeczek, krążków, bryłek itp.; zależne to jest od gatunku zwierzęcej komórki. Badania w latach ostatnich przeprowadzone dowiodły, że chromosomy jednej i tej samej figury karyokinetycznej nie są jednakie, że najczęściej poszczególne chromosomy różnią się od siebie rozmiarami i kształtem. Badania te przeprowadzali Mac Clung, Montgomery, Stevens, Boring, Boveri, Baltzer itd.

W stadyum gwiazdy macierzystej następuje najistotniejszy akt podziału karyokinetycznego, mianowicie rozszczepienie każdego chromosomu na dwa chromosomy potomne. Ten podział chromosomów następuje przez podłużne rozszczepienie każdego chromosomu oddzielnie na dwie części zupełnie równe, które odrazu po dokonanym podziale chromosomów zaczynają się od siebie odsuwać zdążając ku biegunom przeciwległym. Ta faza odsuwania się chromosomów potomnych od siebie, nosi nazwę meta kinezy.

Chromosomy potomne zbliżają się więc ku dwom biegunom przeciwległym, i tam, w pobliżu centrosomów układają się w dwie grupy. W każdej takiej grupie mieści się więc taka ilość chromosomów potomnych, jaką w stadyum gwiazdy macierzystej widzieliśmy ugrupow^raną w równiku komórki. Tę fazę, gdy chromosomy mieszczą się w dwóch grupach leżących blizko biegunów komórki, nazywamy stadyum gwiazdy potomnej (diaster).

Następnie chromosomy w obrębie każdej z tych grup zaczynają się zbliżać do siebie zbijając się tak, że już obecnie trudno jest dopatrzeć się ich odrębności. Ten okres stanowi przejście do reorganizacyi chromatyny w jądra potomne. Ta faza nosi też nazwę stadyum kłębków potomnych.

Niebawem widzimy, jak się każda grupa chromosomów otacza błoną komórkową i zwolna jądra potomne są zorgani-

http://rcin.org.pl