page0417

413

byt najdoskonalszy, musiałby stwarzać rzeczy najdoskonalsze,, warto przypomnieć, że Leibnitz właśnie dla tej samej racyi ogłosił świat obecny za najlepszy ze wszystkich światów możliwych. Skoro to samo rozumowanie doprowadziło do wniosków wręcz sprzecznych u Lotsy’ego i Leibnitza, to widocznie jest ono fałszywe. Byt najdoskonalszy musi posiadać swobodę najdoskonalszą, aby tworzyć to, co chce utworzyć, i jak chce utworzyć, a nie może podlegać żadnej konieczności apryory-cznej w tym względzie¹).

§ 65. Czy paleontologia popiera darwinizm?

Pomiędzy dowodami, które Darwin i jego zwolennicy przytaczają na korzyść descendencyi gatunków, zajmuje dowód z danych paleontologicznych miejsce niepoślednie. Przypatrując się bowiem uważniej następowaniu po sobie organizmów kopalnianych z dawniejszych epok geologicznych, nie można nie zauważyć wznoszenia się pewnego od typów mniej doskonałych do form coraz wyższych, póki w pokładach najmłodszych nie dojrzy się bezpośrednich poprzedników gatunków dziś żyjących. Zaprzeczyć się nie da, iż te dane paleontologii nie są jeszcze zupełne; z jednej bowiem strony formy skamieniałe organizmów nie przedstawiają się oku paleontologa w całem bogactwie swych cech różnorakich, i nieraz zachodzi potrzeba uzupełnienia na innej drodze nagich szkieletów lub nawet ich okruchów, jak to uczynił swego czasu Cuvier ze słynnem Pa-laeotherium; z drugiej strony nie można zapominać, iż jeszcze nie cała skorupa ziemska została zbadana. Pomimo tych niedostatków i rozwój stopniowy form ustrojów, odkrytych w pokładach rozmaitych, i formy pośrednie, wskazujące swą budową kierunek rozwoju dalszego, usprawiedliwiają ten wniosek, że jak w napisach klinowych mamy zamknięte dzieje ludów z nad Eufratu i Tygrysu, tak w pokładach geologicznych mamy na szkieletach wyrytą historyę rozwoju i descendencyi form zwierzęcych i roślinnych. W najdawniejszych bowiem pokładach spotyka się ślady zwierząt mało uorganizowanych, jak mięczaki,

^ł) Por. Jahrbuch der Naturwiss. 1887, str. 267 nastp.; Natur und Of-fenbarung 1898, str. 755 nastp., Jahrbuch der Naturwiss. 1888, str. 258 nastp.

http://rcin.org.pl