page0458

450

Rubens — Rubesz

politycznej, tak dalece, ze książę Albert na łożu śmiertelnem zalecał małżonce swej, infantce Izabelli, aby w ważnych wypadkach odwoływała się do Ruben-sa rady. Rzeczywiście od r. 1627, w którym to czasie zawierał układy w Delft z posłem Karola I (malarzem także, Mikołajem Gerbier) co do pokoju między Hiszpaniją i Angliją, powierzano Rubensowi missyje polityczne. W r. 1630 wraz z kanclerzem angielskim Cottingtonfem ułożył zn iw warunki pokoju między Hiszpaniją i Angliją. Poprzednio już król angielski, poważający go równie wysoko jako człowieka, jako artystę i jako polityka, pasował go na rycerza. Rubens przy swych różnorodnych zatrudnieniach wiódł życie skromne i proste. Pierwsza jego małżonka umarła w 1626 roku. Druga żona, Helena Forman, kobieta niezwykłej urody, służyła mu często za wzór pięknych głów kobiecych. Kilka lat przed śmiercią z powodu podagry i drżenia liki zmuszony był zaniechać wszelkiej pracy nad większemi dziełami i ograniczył swą czynność na pomniejsze tylko obrazy. Umarł r. 1640 w Antwerpii i został pochowany w kościele ś. Jakóba. Jego rysunki dokonane z wielką pilnością, mianowicie naśladowane według innych słynnych mistrzów, jako to: Michała Anioła, Rafaela, Giulio Romano i t. d. są bardzo wysoko cenione. W mie-dziorytownictwie położył Rubens także bardzo ważne zasługi; Vorsterman, Bolswert, Pontius, Witdoeck, Marinus i inni pod jego przewodnictwem doprowadzili sztukę tę do wysokiego stopnia doskonałości. Portret Rubensa, malowany przez niego samego r. 1623, znaleziono w Forebridgegreeu pod Statford.

Z niemieckich muzeów posiadają najpiękniejsze jego obrazy galeryje wiedeńska, monachijska, drezdeńska i kasselska. Najznakomitszymi z wielkiej liczby jego uczniów byli: A. van Dyck, D. Teniers, T. van Thulden, J. van Hoek A. Diepenbeek i t. d. Porównaj, Michel, Histoire de la nie de Rubens (Bru— ksella, 1771); Smit, Historische lecensbescfirijving van Rubens (Amsterdam, 1774); Basan, Catalogue des esta.npes grace es Wcipres Rubens (Paryż, 1767); Waagen, Heter Peter Paul Rubens w Raumera Hislorisches Taschenlmch (1833); van Hasselt, Histoire de Rubens (Bruksella, 1840,); Gache Lettres inedites de Rubens (Bruksella, 1840); Smith, Catalogue raisonne (Londyn, 1830).

RubeSZ (Franciszek Jaromir), najpopularniejszy poeta i pierwszy humorysta czeski, prawdziwie narodowy, urodzony 1814 rokui w Czyzkowie, w królestwie Czeskim, gdzie ojciec jego był piwowarem, i ztąd przybrał pseudonym Czyż-kowski. Ukończywszy szkołę w Cerkowicach wstąpił do gimnazyjuui w Brodzie Niemieckim £.826 r. W r. 1832 został uczniem wydziału filozoficznego na uniwersytecie pragskim. Tu w kółku przyjaciół dał się poznać wierszowa-nemi dowcipkami, pisanemu zwykle na ścianach mieszkania; następnie pisał już pieśni ludowe, odznaczające się prostotą i wdziękiem. W r. £834 rozpoczął nauki teologiczne w seminaryjum pragskiem; po dwóch atoii latach porzucił teologije i przyjął obowiązki nauczyciela prywatnego. Powróciwszy do Pragi zapisał się na wydział prawniczy. Rubesz wystąpił publicznie poraź pierwszy w r. 1834 w czasopiśmie Kwiefy sonetami pod tytułem: PouP Ziwota (Droga Życia). W r. 1835 zaczął pmać powszechnie ulubione Pieśni, wyszłe pod tytułem: Dektamouanki a Piśnie (tom I, 1837 r., a następne trzy w r. 1838 i 1839; drugie wydanie 1841 r.). W końcu 1841 r. wydał powieść odznaczającą się zdrowym humorem, pod tytułem: Pan Ammanaensis (rodzaj urzędnika w Austryi) na wen/iu (wsi), oraz zaczął wydawać czasopismo humorysty- ' czne (ustało w r. 1845) pod tytułem: Pałeczek, milownih iertu a prawdy, którego rozchodziło się 4,000 egzemplarzy. W r. 1844 wydał (w Pradze) zbiór obrazków obyczajowych pod tytułem: Harfenice. Inne jego utwory