page0459

451

Siewierz — Sieyes

jeszcze na siebie uwagę ciekawych, kopuła jednak wieżę zakończająca, lubo znacznie zrujnowana, przecież w całości się utrzymuje. Istniejący w mieście kościół parafijalny, podług^- akt miejscowych, w XV wieku miał być wystawiony odnawiany jednak wielokrotnie, ma postać budowli zeszłego wieku. Wewnątrz jest dosyć ozdobny, pamiątek i nagrobków żadnych nie ma. Drugi kościółek na cmentarzu grzebalnym znajdujący się miał być wystawiony w r. 1164. Trzeci Kościółek św. Walentego w mieście nie wiadomo kiedy powstał. Obecnie Siewierz liczy ogólnej ludności 1,679 głów, domów ma 283, magistrat, stacyję pocztową, fabrykę naczyń glinianych i kamiennych. Targi co tydzień, a jarmarków 6 odbywa się co roku.    F. M. S.

Siewierz, jezioro w dawnych Polskich Infantach.

Siewka, gatunek z rodzaju Ckaradrius L ob. Dżdżownik.

SieWOica, gatunek z rodzaju Vanellus Briss. a później rodzajowo oddzielony: V. melanogaster Beehst. 8qust,arola helvetica Cuv. ob. Czajka.

SieWIlik, machina rolnicza, której zadaniem jest rozsiewanie na roli ziarna zbożowego regularniej i z większą oszczędnością aniżeli to się dokonywa za pomocą rąk. Siewników dw'a są rodzaje: 1) ro miewające ziarno w rzędach nie zbyt od siebie odległych; 2) w odstępach większych np 8—9 cali. W pierwszym przypadku, siew jest taki sam jak rzutowy z ręki, bowiem po rozsianiu ziarno musi być pokryte za pomocą brony lub extyrpatora: w drugim razie sie-wnik wrzucając ziarno w rzędy, przykrywa je zarazem do pewnej głębokości; roślina po wzejściu i w czasie wzrostu musi być okopywana i to jest uprawa rzędowa. Rozmaite są rodzaje siewników: angielskie, szkockie, belgijskie, francuzkie, opatrzone łyżkami, łopatkami i t. d. Po większej części ciągnione byc muszą przez konia, ale są i tak zwane taczkowe, popychane przez człowieka, jak taczki.    J. BU.

SieWSk, miasto powiatowe gubernii Orłowskiej, odległe o 21³/₇ mil od miasta gubernijalnego Orła. Liczba mieszkańców jego wynosi 7,266 głów płci obojga ( w r. 1863).    J. Sa..

Sieyes (Emmanuel Józef), znakomity publicysta i mąż stanu w czasie re-wolucyi francuzkiej, ur. r. 1748 w Frejus. W seminaryum św. Sulpicyjusza w Paryżu, przez lat 12 oddawał się naukom duchownym i filozofii. Mianowany generalnym wikarym biskupa z Chartres, później członkiem Chambre sUpcrieure duchowieństwa francuzkiego. W r. 1788 stan jego wyprawił go w poselstwie do zgromadzenia prowincyjonalnego w Orleans. Odgadując znaczenie nadchodzących ruchów- politycznych, napisał broszurę: Essai sur /es prioileges i słynny pamfiet (jużest ce que le tiers-etat? (w Styczniu roku 1789) rzucony między lud jako zarzewie. Gmina Paryża obrała go posłem do zgromadzenia narodowego. Mimo niewielkiej zdolności jako mówca, oddziaływał on stanowczo na wszystkie czynności zgromadzenia. Pismo jego Reeonnaissance et exposition des droits de fhomme et du citoyen (Lipiec, r. 1789) wywołało ogłoszenie praw człowieka. Przecież odrzucił on uchylenie dziesięciu bez wynagrodzenia. Klęska jaką przytem doznał, niemniej postępy anarchii wstrzymały dalszą jego działalność. Ofiarowanej godności konstytucyjnego biskupa paryskiego przyjąć nie chciał. Usunął się na wieś, lecz wkrótce z departam. Sarthe wysłany do konwencyi, tu głosował za ścięciem Ludwika XVI; zresztą bezczynną odgrywał rolę. Po upadku Robe-spierr’a usprawiedliwił swe postępowanie, skreślaniem własnego życiorysu (Notice). Odmówił udziału w dyrektoryjacie, lecz wszedł do rady pięciuset. Wówczasto postrzelił go w rękę i piersi fanatyczny ahbe PouMe. W r. 1798

2 9-o