page0036

34

KRNOFONT¹.

wiek szumnym wstępie o zacności myślistwa, które jako wynalazek bogów, od nich dostało się Ch iron owi, a od niego znowu najznakomitszym bohaterom Grecyi, dowiadujemy się, jakie powinny być warunki dobrego myśliwego, ^r) jakie sieci, psy i tychże tresso-wanie. ²) Następuje prześliczna psychologia zająca, który z wszystkich gatunków zwierzyny najwięcćj przypadł Xenofontowi do serca.³) Jeleń i dzik mają swoje osobne, bardzo zajmujące rozdziały, ⁴) pełne praktycznych przepisów, a dwa ostatnie poświęcone są wychwalaniu myślistwa i jego obronie od niewczesnych lub nieszczerych zarzutów. »Przodkowie nasi wiedzieli, że łowom zawdzięczali swoje wyższość nad nieprzyjaciółmi i dla tego robili z nich przedmiot nauki dla młodzieży.... Spostrzegali bowiem, że ta jedna zabawa przynosi młodym największe korzyści, bo wyrabia w nich wstrzemięźliwość, sprawiedliwość i poczucie rzeczywistości. Rozumieli, że jćj zawdzięczają swoje powodzenia na wojnie i że nie odrywa ona młodych od szlachetnych studyów, jak to czynią inne brzydkie rozkosze, których nie potrzeba uczyć. Ci, którzy lubią łowy, wychodzą na dobrych żołnierzy i dowódzców, bo najlepsi są ci. którzy przez znoszenie trudów oddalają od duszy i ciała hańbiące nałogi a nabywają miłość cnoty; oni nigdy nie dopuszcza, żeby wyrządzono krzywdę ich miastu lub szkodę ich krajowi.* ⁵) Daje potem odprawę tym, którzy po zbytniem zamiłowaniu w łowach lękają się zobojętnienia dla spraw domowych, a kończy

') Rozd. 2: » Polujący sieciami (ten rodzaj myślistwa przeważnie opisuje autor) powinien kochać swą sztukę i mówić po grecku (dla wykluczenia cudzoziemców i niewolników), liczyć około 20 lat, mieć ciało zwinne, silne, i ducha mężnego, aby w ten sposób znosił trudy i cieszył się swojem dziełem.*

²) Cyneg. c. 2—4. Ciekawy opis dwóch ras psich, przez Greków do polowania używanych, kastorydów (pochodzących z psiarni półbożka Kastora) i alo-pekidów (mieszańców z lisa). Warto porównać z charakterystyką dobrego psa myśliwego u Xenofonta (c, 4.) rozdział »0 znakach, po których można poznać dobrego i pięknego psa* w dziele La Vendrie de Jacques de Fouilloux, seignettr dudit lieu etc. Paris 1640 (Pierre Durand) oraz Jana hr. Ostroroga: Myślistwo z ogary. Kraków 1618, zwłaszcza księgi wtóre: Mają psi wszelacy pięcioro misterstwo albo rzemiosło, po którem je przezywamy i t. d. i rozdział: Wady też we psiech a osobliwie pięcioro i t. d.

¹ Cyneg c. 5. Cały ten rozdział należy do piękniejszych zoologicznych spostrzeżeń.

⁴) Ibid. c. 9 et 10. ^ł) Ibid. c. 12. §. 6—9.

http://rcin.org.pl