page0634

626

Słowakowicz— Słowianie

i tamże stopnie filozoficzne otrzymał w latach 1650 i 1659. W tymże roku w wydziale filozoficznym wykładał różne przedmioty matematyczne i uczył się sam medycyny. W roku 1663 udał się do Włoch, zkąd powróciwszy do Krakowa, celem wejścia do wydziału lekarskiego ogłosił rzecz de Paralisi i po odbytej w r. 1675 rozprawie, wliczonym został jako professor tegoż wydziału. W r. 1701 wykładał jeszcze botanikę. Umarł w podeszłym wieku w Krakowie, 1702 r. Dzieła jego z druku wydane są: 1) Queslio meteorołogica de Cometis (Kraków, 1655, w 4-ce); 2) Icon damnatae ad tenebras lunae (tamże, I67a, w 4-ce); Qmstio medica de paralisi (tamże, 1675, w 4-ce); 4) Poltimium Commentarium, albo raczej niebo z dawna, a niesłusznie kometom odebrane (tamże, 1681, w 4-ce).    F. M. S.

Słowakowicz (Antoni Jan), professor akademii krakowskiej, którą poprzednio także ukończywszy, stopnie filozoficzne otrzymał w latach 1694 i 1696. Doktorem medycyny został w Padwie, wcielony do wydziału lekarskiego w Krakowie 1716 roku po poprzedniej rozprawie: Queslio medica de Scorbuto (Kraków, 1716, in folio); czytał następnie w instytucie lekarskim, był rajcą krakowskim. Umarł 1721 roku.    F. \I. S.

Słoweczna, niewielka rzeka wpadająca do Prypeci poniżej ujścia Jasiołdy si rumienia. Przy wysokiej wodzie jest spławną dla łódek i tratew ładownych produktami rolniczemi.

Słowianie albo Stawianie. Na ogromnej przestrzeni Europy, od rzek górnej Elby, po słowiańsku Laby i Odry, do granic posiadłości Duńskich na wschód aż do Uralu i Kaukazu, a od morza Bałtyckiego aż po Adryjatyckie i Czarne morze, żyło od wieków i żyje dotychczas, lubo tu i ówdzie wynarodowione w części, zwłaszcza przez Niemców, potężne, na rozliczne konary rozrosłe, plemię Słowiańskie. Starodawne to plemię, jeszcze w zamierzchłych przedhistorycznych czasach zamieszkiwało tę niezmierną przestrzeń, składając może niegdyś jeden naród jednolity, używający wspólnej z małemi odcieniami mowy, rozmaitemi nazwiskami od pisarzów^r starodawnych oznaczany. Mnogie wieki i zbieg tysiącznych okoliczności, wypadków, krwawych stare, przesiedleń i napływów różnorodnych działały przeważnie na gwałtowne zmiany i przeobrażenia pierwotnego wielkiego narodu Słowian, który rozpryska sic dzisiaj na liczne odrośle mniej więcej do siebie podobne, a jednostajnemi żywotnemi sokami, acz niekiedy na pozór niewyraźnie, gdzie ich wpływ obcy nie zepsuł, żyjące. Uczeni dziejopisowue usiłowali już oddawna ustanowić pewien podział wszystkich narodów Słowian, aby ich większe lub mniejsze pokrewieństwo z sobą wykazać i w- kilku gruppach zestawiwszy, łatwiej ucharakteryzować. Podziały te były rozmaite i dotąd jeszcze w^r tej mierze zgody nie ma, bo każdy pisarz wyśledziwszy i wydobywczy pewne znamiona odrębne lub osobne cechy rodowe według nich rozczłonkowywanie uskuteczniał. I tak, wydawał się jednym rozdział podług narzeczy albo języków, drugim według geograficznego rozsiedlenia plemion, innym nakoniec według innych znamion rodowych, najstosowniejszym. Lecz nawet między tymi, co te same znamiona brali za podstawę rozdzielania nie było i niema zgody, bo rzeczywiście zbyt się często niepewność nasuwa, do której głównej gruppy jakiś naród lub narodek policzyć. Wszelako najwłaściwiej będzie podzielić wszystkich Słowian obecnie na trzy wielkie działy, w^redług położenia geograficznego i narzeczy, czyli języków, a każdy dział główny na kilka oddziałów, podając ich liczbę według najnowszych postrzeźeń i wykazów. Dział zachodni. Do końca jeszcze XII wieku