page0654

646

Słowianie

wiańszczyzny, popartych jednemi iteraiż sarnemiźródłami, niemożna obronie się od przekonania, że dotąd mało na tern polu rzetelnych mamy zdobyczy. Podajemy zatem treść historyi ludów na ziemiach słowiańskich osiadłych. Szczepy które kolejno lub obok siebie obszerną Słowiańszczyznę zamieszkiwały, śród których sami Słowianie pod rozmaitemi nazwiskami żyli, dadzą się podług kolei dziesięciu wieków w następujący ustawić sposób: W wieku Herodotowym, piątym przed Chrystusem: Ludy Trako-geckie nad Dunajem, scytyjskie między Prutem a Donem; sarmackie za Donem ku Kaukazowi. Północ prawie nieznana. W wieku czwartym: Ludy trako-geckie uciśnione przez Celtów z północno-zachodniej strony; scytyjskie przez Sarmatów, Don przechodzących. Gotowie z Skandynawii na brzeg bałtycki, a ztamtąd ku Wiśle postępują. Wiadomości

0    Estyach szwedzkich nad morzem Baltyckiem. W wieku trzecim: Ludy celtyckie rozwieluiożone w środkowej Europie. Sarmaci wytępiają Scytów i posuwają się na zachód. Cymhrów i Teutonów pochód z Skandynawii na południe. W wieku drugim: Ludy Celtyckie odepchnięte przez Trako-Getów. Pierwsze starcia Rzymian z Trakami. Sarmaci posuwają sic nazacihód. Ludy Cymhrów i Teutonów ciągnąc ku Rzymowi ocierają się o Celtów. W wieku pierwszym: Walki Rzymian zlllyrami i Trako-Getomi. Pierwsze napady Sarmatów i boje z Rzymiany. Celtowie przez Rzymian i Ge; ów uciskani. W wieku pierwszym po Chrystusie: Sarmaci i Jazygi między Dnieprem i Dunajem, Gotowie w sąsiedztwie Swewów

1    Markomanów. Między Tatrami i Bałtykiem widzi Plinijusz Sarmatów, Wene-dów, Scyrrów i Stirrów; Tacyt Peucynów (Basrarnów celtyckich), Wenedów (słowiańskich), Fennów (czudzkich) i Estyów^r (podobno litewskich). W wieku drugim: Dakowie pod Decebalem przez Trajana wyparci idą za Karpaty; Sarmaci, Roxolanie, Jazygowie, w^ralczą z Rzymiany i szerzą się na północ i zachód; Go -towie zaczynają posuwać się na południe i sadowić między Dnieprem i Dniestrem. Ptolemeusz kładnie Wenedów nad zatoką wenedyjską (bałtycką), nad Wisłą Peucynów (Bastarnów), nad czarnem i azowskiem morzem Jazygów i Roxolanów, a za Donem Scytów, Alaunów (Alanów). Wenedów podaje podzielonych na szczepów 50 (Balones, Biessi, Piengitae, Stawani, Pagirytai, Cestobokoi, Boru-sci, Amadoci i t. d.) Całą przestrzeń Słowiańszczyzny nazywa Sarmacyją. W Litwie kładzie Frugundionów, Galindow, Sudenów. W wieku trzecim: Rnch Gotów ku Czarnemu morzu wielkie między ludami czyni zamieszanie. Nad dolnym Dunajem osiadają Ostrogoci, w Dacyi Wizygoci. Mnożą się nazwiska i zmieniają co chwila siedziby ludów. Wandale pojawiają się między Odrą i Elbą; Burgundowie między Odrą i Wisłą, zkąd ich wyganiają Gepidowie (237 roku), osiadają głównie w Węgrzech. Celtyckie Bastarny uciekając przed Gotami pogarneły się ku granicom wschodnim państwa rzymskiego: Sarmaci gromieni przez Rzymian, Jazygi przez Gotów, słabną. W wojnach Gotów z Rzymianami brali udział i Słowianie Wenedzi. W wieku czwaitym: Gotów potęgi szczyt najwyższy. Zniszczenie Jazygów Sarmatów, pobicie Wandalów, Hermanaryk król ostrogocki podbija Wenedów, Antów, Estyów, Ilerulów. Ale opuszczający r. 374 Wołgę Hunnowie, podbiwszy Akazyrów (Chazarów) i Alanów (między Kaukazem i Donem) padli z nim na państwo Hermanaryka, rozbili je i dotarli do granic wschodniego cesarstwa. Wizygoci napadają Mezye, zapędzają się do Grecy;. Ostrogoci częścią łączą się z Hunnami, częścią do cesarstwa się chronią. Antów (Słowian) uwalniają Hunny z niewoli Gotów. Ostatki Jazygów (Jadźwingów) przedzierają się ku Bugowi. W piątym wieku: W Pannonii (dzisiejszych Węgrzech) wielkie ludów pod naczelnictwem Hun-nów porusz 'nie. Pchnięte nawałą Hunnów ludy, przechodzą za cofnięciem się rzymskich legijonów Ren z Wandalami na czele, zakładają państwa w za-