page0836

828

Stimmerring — Somnambulizm

kiem życia; Vom Baue des menschlichen Kor per s (ostatnie wydanie opracowane przez BischoflPa, Henie, Theile, Valentina, VogeI'a i Wagnera, 9 tomów, Lipsk, 1839—44); De corporis humani fabrica (6 tomów, Frankfurt, 1794— 1801); De morbis vasorum absorbentium corporis humani (tamże, 1795), gdzie mówi o ważnym wpływie naczyń chłonących na stany chorobowe; Ueber das Organ der Secie (Królewiec, 1796), gdzie występuje z przypuszczeniem, że dusza ma swoje siedlisko w parze wypełniającej jamy mózgowe; Tabula sceleti feminini (Frankfurt, 1798), Abbildung des menschlichen Auges (tamże, 1801); Abbildung des menschlichen Hororgans (tamże, 1806); Abbildung des menschlichen Orgahs des Geschmachs und der Stimme (tamże, 1806); Abbildung der menschlichen Organe des Geruchs (tamże, 1809); Ueber die Brsacke, Erhenntniss und Behandlung der Nabelbrucht (tamże, 1811).

Sommerville (Maryja), znana autorka angielska, napisała kilka znakomitych dzieł w dziedzinie astronomii, z tych najważniejsze są: Mechanism of fhe heacens (Londyn, 1832); Conneosion of the physical sci nces (8 wydanie, Londyn, 1853) i Phi/sical geography (2 tomy, Londyn, 1843). Pisma te odznacza ią się jasnością i przystępnym wykładem, jako też trafnością pomysłów i dokładnem zgłębieniem przedmiotu.

⁰ Sommerville (William), poeta angielski, urodził się 1692 r., kształcił się na uniwersytecie w Oxfordzie, później przebywał w swych dobrach. Umarł r. 1742. Znaczniejsze jego dzieła są poemata dydaktyczne: The Chase, Hob-benol or rural games i Fieldsports. Zbiór jego dzieł wyszedł na widok publiczny w Londynie 1772 r.

Sommier (Jan Klaudyjusz), historyk, urodzony roku 1661 w Vauvillars,. w Burgundyi, doktór teologii i prawa, proboszcz, używany był przez Leopolda, księcia Lotaryngii, do różnych poselstw w Niemczech, we Włoszech, i trzy razy w Rzymie, Benedykt XIII papież mianował go arcybiskupem Cezarei. Umarł w Saint-Die r. 1737. Wydał dzieła: Histoire dogmaUjue de la Reli-gion (tomów 4); Histoire dogthatiąue du Saint-Siege (tomów 6); Orgia Ali— captllana, wierszem łacińskim i francuzkim.

Somnamblllizm. W najściślejszem znaczeniu rozumiemy pod tym wyrazem chodzenie w^re śnie, w znaczeniu zas obszerniejszem wykonywanie podczas snu czynności mniej lub więcej właściwych, niekiedy bardzo trudnych; dalej w^r pewnych chorobach jasnowidzenie czyli dostrzeganie rzeczy, których w^r stanie zwyczajnym za pomocą zmysłów dostrzedz nie można i nakoniec' jeszcze dotąd zagadkowe zjawiska tak zwanych wyższych stopni magnetyzmu zwierzęcego. Somnambulizm pod dwoma pierwszemi względami uważany, jest prawie toż samo co lunatyzin, gdyż przypadłości u chodzących po nocach nietylko wzmagają sic w czasie pewnych odmian księżyca, a szczególniej podczas pełni jego, lecz nadto dostrzegać się u nich daje szczególna skłonność do wystawiania się na działanie światła księżycowego. Stopnie somnamhuiizmu są bardzo rozmaite. W niektórych przypadkach działalność zmysłów zewnętrznych zdaje się być zupełnie wygasłą, oko jest zupełnie nieczułe na światło najbardziej rażące, ucho na głos najmocniejszy, w innych znowu razach jeden lub wńęcej zmysłówzachow^;uje wrażliwość na podrażnienia zewnętrzne. Czynności ograniczają sio niekiedy na samem tylko chodzeniu, niekiedy znowu składają się one z szeregu w następstwie po sobie idących zatrudnień za pomocą których spełnione zostają albo zwyczajne zajęć a albo wylane płody ducha (np. płody literackie, kompozycyje muzyczne). Chociaż zjawiska te dostrzegane były częstokroć bez innych oznak chorobowych, jednakże poczy-