269
a nawet trzynastym roku, mianowicie w departamentach dalej ku południowi lezących i w wielkich miastach, gdzie umysł wcześnićj się rozwija, gdzie pożywienie bywa obfitsze i gdzie więcćj bodźców działa na namiętności. Wcześnićj regularne są dziewice w Lan-gwedocyi niż w Paryżu (1). We Włoszenh kobiety uważają się za zupełne w dwunastym roku; tak samo rzecz się ma z Hiszpankami, a w Kadyksie częstokroć wydają je za mąż w tym roku. Na wyspie Minorce dojrzałość okazuje się w dwunastym roku. W Smyrnie widziano jedenasto lub dwunastoletnie matki. Persyjanki są pospolicie regularne w dziewiątym lub dziesiątym roku, według zapewnienia Chardina (2); prawie tak samo jest w Kairze (3); kobiety barbaryjskie bywają częstokroć matkami w jedenastym roku swego wieku, podobnie i Agowsów w Abissynii, podług Bruce (4). Od dziewięciu do dziesięciu lat wieku dają się widzieć znaki dojrzałości na dziewicach w Senegalu (5). Pokazuje się, że dziesiąty rok wieku uajpowszecliniejszem jest dla regularności nietylko w Arabii (6) ale i w różnych częściach Afryki (7).
Są nawet przykłady wcześniejszej jeszcze dojrzałości, przytaczają świadectwa, że w Arabii, w Algierze (8), na brzegach mala-barskich, widziano kobiety zaślubione w ósmym i dziewiątym roku, które wkrótce potem okazały się matkami. Zapewnia Thevenot (9), że kobiety odbywały połóg w ósmym roku. Paxtnan (10) widział mężatki cztery do sześciu lat mające; nie można jedn ak przypuścić iżby zdatne były do małżeństwa; wiadomo wprawdzie, że zwyczajem jest w łudyjach zaręczać a nawet zaślubiać dzieci; i dla tego zdarzają się dziesięcioletnie matki na wyspie Jawie (11) i w Indostanie,
(1) Fitzgerald, Memoiret itr. 3. L’age nnbile pour lei femmei juive« a ete fixe par la loi a douze ani et pour lei bomraei a quatorze ani.
(2) Toyage tom-VII, itr. 163.
(3) Renati, dam /’Histoire med. de Parmee d’Orient. de M. Deigenet tei. Parii, 1802.
(4) Yoyuget aux tourcet du Nil. t. 111, itr. 849.
(5) Adanion, Yoyage au Senegal, itr. 20-
(6) Niebuhr, Detc. de l'Arabie, itr. 101.
(T) Demanet, Afr. franęaiie, t. II, itr. 60.
(8) Prideaux, Vie de Mahomet itr. 78 i Laugier de Tany, Hist. d’Jlg*r, itr, 68.
(9) Yoyagei, part. V, 1. I. c. 48,
(10) Medicina Jndoruin, itr. 17.
(11) Fhiloi trunsact., N. 243.