scandjvutmp12401

252

Utrzymywano powszechnie i od najdawniejszych czasów, że czarnego koloru Murzynów przyczyną jest mocne światło i upały gorącego pasma ziemi. Mówiono zawsze źe ludzie mają kolor tym ciemniejszy, brunatniejszy im bliżej równika mieszkają. Wykazywano że Niemiec ciemniejszego jest koloru niż Duńczyk i Szwed, że Francuz bardziej jest ogorzały aniżeli Niemiec lub Anglik, a Wioch i Hiszpan jeszcze śniadszy od Francuza, Marokami) od Hiszpana; a nakoniec Maur i Abisyńczyk, brunatnym, czarniawym kolorem wielce się zbliżają do mieszkańców Gwinei.

Jakkolwiek uwaga la zdaje się być pozorną, atoli nie dosyć jest przekonywającą: są inne wprost jej przeciwne. To stopniowanie kolorów widzićć się także daje ale w przeciwnym porządku; albowiem według powyższego tłómaczenia, wszyscy mieszkańcy gorącego pasa powinniby być czarni, zamieszkali w pasach umiarkowanych musieliby być nmiej więcej brunatni, a zaś ludy zimnych krajów zupełnie białe: a właśnie tak nie jest. W rzeczy samej, ludy przy biegunie północnym żyjące, jako to: Laponowie, Samojedy, Eskimowie, Grendlandczycy, Czukczowie i t. d., są bardzo śniadzi, kiedy tymczasem mieszkańcy krajów bliżej zwrotnika leżących, jako to: Anglicy, Francuzi, Włosi i t. d., nierównie są bielsi. Prócz tego nie wszyscy ludzie jednakowy mają kolor chociaż pod tąż samą szerokością i w równych żyją stopniach klimatowego ciepła: naprzykład Norwegczycy, Islandczycy, są bardzo biali, kiedy tymczasem Labra-dorczycy, Irokiezi w Ameryce, Tatarowie, Kirgizi, Kaszkirowie, 8u-retowie, Kamczadale, są daleko brunatniejsi. Obok białych Czerka-sek i pięknych Mingrelijanek, znachodzimy brunatnych, szpeinych Kałmuków i śniadych Tatarów nogajskich. Japończycy są daleko ciemniejszego koloru od Hiszpanów', chociaż ich kraj prawie pod tąż samą leży szerokością i niemal jednakowe ma kliiuateryczne ciepło. Lubo może jednakowe jest zimno w cieśninie magellańskiej jak na morzu baltyckiem, Patagończycy przecież nie są tak bia!^: jak Duń czycy. W kraju Van-Diemen, ku południowemu przylądkowi Nowój-Hollandyi, znajdujemy ludzi tak czarnych jak Hottentoci; tym czasem klimat tamtejszy prawie tak zimny jest jak w Anglii. Nowa Zeian-dyja pod tąż niemal położona południową szerokością, zamieszkała jest od bardzo śniadego ludu, a tymczasem mieszkańcy wysp w o-