scandjvutmp15401

331

podatności i zręczności wszystkim, juz naturalnym, wewnętrznym, juz rozumowym, zewnętrznym czynom naszego życia. Stąd wynika (iw szybszy wzrost czyli wydoskonalenie się ciała u kobiety niż u mężczyzny, a z tego pośpiechu wjćj udoskonaleniu fizycznem wypływa owa wczesność w rozwijaniu się zdolności moralnych; więcćj przeto okaże się w nićj przenikliwości, przebiegłości i giętkości, niż sztywności lub otwartej szczeroty i prostoty we wszystkich działaniach.

Przemagająca we wszystkich kobietach wilgoć, obok ociężałości i miękkości ich tkanki, udziela wielką moc ich funkcyjom odży-wnym i odradzającym. Przeciwnie suchość lub gorącość nadają organom żywą czynność i rozwijają zdolności czucia i myślenia we płci męzkiej. Uważamy że części ciała przeznaczone do żywienia i odradzania wilgotniejsze są, niż części służące do czucia, do ruchu i do układania myśli. I tak w brzuchu i członkach rodnych tkanka komórkowala lub kleista jest wyraźna, rozwinięta, kiedy tymczasem wyższe części ciała są suche, kościste i mocniejszych kolorów jak niższe.

Dla tćj samej przyczyny płeć męzka okazuje temperament jędr-niejszy, więcćj muszkularny (1); głowa mężczyzny jest większa, umysł rozleglejszy, siła w członkach dzielniejsza i czynniejsza niż u kobićty; więcej bowiem wpływa na nię gorącość i suchość temperamentu. Przeciwnie kobićta jest delikatniejszej, tłuściejszej kom-pleksyi, łagodniejszego charakteru, bielszych kolorów, i bardziej wewnątrz zawierają się władze jćj życia; przemagającą jest w niej zasada wilgotna (2).

Ponieważ zaś taka zasada najwłaściwsza jest odradzaniu, przeto natura powierzyła płci żeńskiej poczęcie i wykarmienfe nowych istot, dla tego żywot, cała przestrzeń miednicy jak i wszystkie nią objęte organy bardziej rozwinięte są u płci żeńskiej niż u męzkiej. A że pierwiastek wilgotny, dla swego upłoduienia,potrzebuje pierwiastku

(1)    Krew mężczyzny je*t gęstsza, zsiadlejsza i bardziej włóknista; bicie serca jest prędsze. Kobieta zaś i wszystkie istoty podlegające upływom krwi, mają tęż krew rzadszą_t wodnistszą, mniej włóknistą i serce ich wolniej bije.

(2)    Ponieważ przy równej objętości, ciało kobiety rzadsze jest niż ciało mężczyzny* mniej przeto w aży i dla tego łatwiej pływa.