scandjvutmp15a01

337

zachodzi sympatyja między macicą a piersią i nawzajem między brodawkami a członkiem roskosznyra (clitoris), w których draźliwość równocześnie się odzywa; a nareszcie wiadome są i inne związki między wargami, częściami rodnemi, a piersią i t. d. Te liczne współczucia udzielają się sobie za pośrednictwem wielu odnóg nerwów, jak to okazali łizyjologiści, a uadewszystko za pomocą zbiegów rozgałęzień wielkiego nerwu sympatycznego; stąd wynika owa nagła zmiana w uczuciach i humorze, czy to w hysteryi czy w innych dziwactwach, mianowicie podczas ciąży i regularnej słabości: stąd owa draźliwość i nagłe przejścia z namiętności w namiętność, tak iż ko-bićta dopiero płacząc, juz znów u śmieje się i z uniesień gniew u rozpływa się w miłości (1). Raczej ona odbiera wrażenia niż tworzy myśli; raczej chwyta szczegóły, odcienia przedmiotów niź dalsze ich związki i stosunki; więcćj czuje teraźniejszość niż porównywa przeszłość lub oblicza i przewiduje przyszłość; kobieta wyszczególnia to co mężczyzna stara się uogólnić; posiada ona raczej delikatny takt, szybką przenikliwość przyzwoitości, niż władzę rozumowania i wyprowadzania wniosków; rozdziela ona i odosabnia to, co mężczyzna w jeduę całość łączy: mężczyzna patrzy na massę, a kobieta lepiej spostrzega części.

Mężczyźnie potrzeba wielkich przedsięwzięć, wielkich poruszeń, wojny, podróży, w którychby rozwinąć mógł całą swój odwagi dzielność i całą swego genijuszu wyższość. Mężczyzna lubi walkę i zwy-cięztwo; śmierć nawet, otoczona pompą nieśmiertelności, zachwycający jeszcze przed.«tawia dla niego widok; wszystko co jest szlachetne i wspaniałe obchodzi jego serce; życie tyle tylko ma u niego ceny, o ile go użyć a może i nadużyć wolno, już to ua polu sławy, już w szrankach zuchwałej śmiałości. Przeciwnie kobieta, umićć powinna zachować swe życie dla siebie samćj i dla swego potomstwa, jej bowiem dostało się w podziale miłe brzemię odradzania.

Charakter więc męzki nadaje dzielność i czynność ciału a moc rozumowi, charakter żeński rozlewa wdzięk i lubość w postaci a zaostrza dowcip w umyśle. Pierwszy jest czynny a drugi bierny, tam-

(\) Se il muli er cupido quod dicit amanti,

In ventn et rapida scribere opotret aqua.

CutuUus LXV epig.

43

llist. Xat. T. II,