446
szych mężczyzn we Francyi. Haniebna ta zaraza prędko się zakradła między młodych panów.
Powiedziano dowodnie że w eneryczna choroba, przyniesiona najprzód z Neapolu przez wojsko Karola VIII, przy panującej już rozpuście, w krótkim czasie rozszerzyła się po kraju, między wszyst-kiełni stanami. Jeżeli od owego czasu to niebezpieczeństwo nie uleczyło z występku, tedy przynajmniej, położyło tamę publicznej rozpuście, gdyż ta klęska dotykała już była najdostojniejszych osób.
Obostrzone więc zostały przepisy tyczące się nierządu gdy źró-dło rozwiązłości zaczęio nadwerężać zdrowie publiczne. Oberlin i inni uczeni wykazali że sama bojazji tej zarazy wiele się przyczyniła do poprawy obyczajów ludzi, którzy przedtem, tak we Francyi jak i w Niemczech, nie wstydź li się odwiedzać miejsc publicznych. Atak rozszerzenie się choroby syfilicznćj wpłynęło bezpośrednio na zmianę obyczajów.
ARTYKUŁ VI.
Uwagi nad przyczynami rozwiązłości i nad jej wpływami na zdrowie i życie ludzkie.
Mieliśmy sposobność uważać, w poprzedzającym obrazie historycznym, jakie okoliczności przyczyniły się do rozszerzenia się i postępu rozwiązłości. Najprzód ciepły klimat przyspieszając zawcze-sną dojrzałość, wzbudzając lubieżną drażliwość, w okolicach obfitych we wszelkiego rodzaju naturalne płody, usposabia bezustannie do płciowćj roskoszy i do rozpusty. Zbyt łatwa sposobność użycia roskoszy pociąga za sobą przesycenie się nią. Kiedy mężczyzna nie mógł zaspokoić kobićty, wypadło mu więc zamknąć ją w haremach gdzie brak mężczyzn nadto się czuć dający, przywiódł instynkt do szukania nagannych sposobów dogadzania jćj, już samotnych, już zwodniczych między tćj samej płci osobami. Zmierziwszy sobie użyte do zbytku naturalne sposoby w seraju, Azyjanin zaczyna szukać innych mnićj dozwolonych u własnćj płci; a tak najwięcćj bywa występków tam gdzie natura najwięcćj obiecywała szczęśliwości.