168 GEOGRAFIA FIZYCZNA ZIEM POLSKICH
słonecznego, skąd już łatwo wyprowadzić było można sumy ciepła w razie stałego usłoneeznienia. Sumy te, odniesione do poziomej po wierzchni ziemi w Warszawie, są dla pór roku następujące: zima 7900, wiosna 35700, lato 45000, jesień 18200; za rok ogółem przypada 106.800 gr. cal. na cm2 poziomej powierzchni ziemi.
Celem otrzymania faktycznych sum insolacyjnych dla Warszawy, należy wziąć jeszcze pod uwagę liczby godzin słonecznych według heliografu i ich rozkład w ciągu danego okresu. Jeżeli, według krzywych heliografu, słońce w ciągu danego przedziału godzinnego świeciło tylko ułamek godziny, wynoszący np. K, to dla otrzymania np. .sum miesięcznych, oblicza się sumy
60 ES K. Q. Sin h
gdzie sumowanie pierwTsze odpowiada kolejnym godzinom dnia danego od wschodu do zachodu słońca, a sumowanie drugie dotyczy dni kolejnych rozważanego miesiąca.
W ten sposób otrzymano dla Warszawy następujące sumy in-solacyjne dla r. 1903, 1904 i 1905.
Tab. VI Sumy insolacyjne dla pór roku w cal gr. na cm2 poziomej
powierzchni ziemi.
Warszawa |
Ziina (XII, I, 11) |
Wiosna (III, IV, V) |
Lato (VI,VII,VIII) |
Jesień (IX, X, XI) |
Rok (I—XII) |
( |
1340 |
10810 |
17300 |
7440 |
36890 |
1903 ] |
(17%) |
(30%) |
(38°/,) |
(41%) |
(357,) |
1 |
930 |
16190 |
28960 |
8150 |
54230 |
1904 | |
U2%) |
(45%) |
(64%) |
(457,) |
(517,) |
f |
1910 |
15760 |
27790 |
5460 |
50920 |
1905 j |
(24%) |
(44%) |
162%) |
(30%) |
(487,) |
Wartości procentowe w nawiasie oznaczają procenty sum insolacyjnych faktycznych w porównaniu z temi, które byłyby otrzymane w razie stałego usłoneeznienia.
Wreszcie dla porównania podajemy przeciętne dzienne sumy ciepła dla Warszawy (r. 1905), Kijowa (r. 1891—1893) i Wiednia (r. 1906—1908).