scandjvutmp5d01

63

iimemi zwierzętami. Płcie ich musiały czuć nierówie żywsze nerwowe ku sobie skłonności. Ponieważ zaś spostrzegamy te skłonności w zwierzętach mających skład dwójuy, a bynajmniej nie widzimy ich w zwierzętach niesymetrycznych iprzytćm obupłciowych, przeto dowiedzioną jest rzeczą. że te nerwowe związki właściwe są tylko dwójuej organizacji i oddzielnym płciom.

W rzeczy samej widzimy, że obojętność między żywotnemi istotami ustaje w miarę objaw ienia się płciowych stosunków'; gdy je starość potarga ustają wszelkie sympatyje miłosne. To więc przejście życia w zewnętrzne członki. dla zbliżenia się ku innemu ciału, owe to związki płciowe, źródło miłych sympatyj stanowią dojrzałość osoby.

W rodzie ludzkim naszych klimatów, dopiero pospolicie postrzegać się dają znaki dojrzałości około dw unastego roku wieku u dziewcząt, a od piętnastu do siediunastu lat u chłopów; lecz. epoki te różne są po różnych punktach na kuli ziemskiej; 1, w edług temperatury klimatu; 2, stosownie do ilości i własności pokarmów; 3, w^r miarę rozwiniętych zdolności moralnych; 4, stosownie do temperamentu,- 5, wreszcie zależą od kompleksyi właściwej każdćj rasie łudzi.

Co do pierwszego, ciepło powiększając dzielność siły żywotnej w ciałach organicznych, przyspieszając wz.post, i w krótkim czasie wiele trawiąc życia, koniecznie zbliżyć musi epokę dojrzałości do epoki narodzenia. To prawo przedstawia nam ród ludzki zacząwszy od biegunów aż do gorącego pasa ziemi. Fiulandczyk i Duńczyk ledwo dojrzewają w ośmuastym a nawet aż w dwudziestym i drugim roku, zimno bowiem ich w zrost opóźnia; dziewice mogą tam iść za mąż ledwo w siedmnastym lub dziewiętnastym roku. Przeciwnie ludyjanin, Pers lub Arab, zdolnemi są do stanu małżeńskiego od trzynastu do czternastu lat wieku, i widać tam już dziewice zostające matkami w dziesiątym lub dwunastym roku. W pośrednich między terni klimatach dojrzałość bywa wcześniejsza lub późniejsza według większego lub mniejszego stopnia ciepła. Rzadko się zdarzy we Włoszech, aby dziewica nie dorosła zupełnie w czternastym roku swego wieku; w północnćj Francyi potrzeba na to piętnastu lub szesnastu lat; chłopcy zaś we wszystkich krajach nieco póżnićj dojrzewają; albowiem ciało ich, jako silniejsze, zsia-

11

Yirtj. Uisl. Xat,, Tom 1.