Koktajle Mołotowa: „wojna zimowa” i żona Kulika 329
Syn Berii utrzymywał, iż jego ojciec sprzeciwiał się masakrze, nie z powodów humanitarnych, lecz dlatego, że Polacy mogli być użyteczni później. Nie ma na to żadnych dowodów, poza tym, że Beria często wybierał rozwiązania bardziej praktyczne niż ideologiczne. Jeśli tak było tym razem, to nie zdołał przekonać swoich towarzyszy. Posłusznie zameldował, że 14 700 oficerów i policjantów oraz 11 000 „kontrrewolucyjnych” obszarników to szpiedzy i sabotażyści [...] nieprzejednani [...] wrogowie władzy radzieckiej, którzy zostaną osądzeni przez [...] towarzyszy Mierkułowa, Kobułowa i Basz-takowa. Stalin pierwszy złożył podpis, a po nim uczynili to Woroszyłow, Mołotow i Mikojan. Zatelefonowano do Kalinina i Kaganowicza, którzy zagłosowali „Za”.
Ta masakra była prawdziwie „czarną robotą” dla funkcjonariuszy NKWD, przyzwyczajonych do wykonywania najwyżej kilku wyroków jednorazowo. Ale znalazł się człowiek, który nadawał się do tego zadania: Błochin pojechał do obozu w Ostaszkowie, gdzie on i dwaj inni czekiści wyposażyli barak w wyściełane, dźwiękochłonne ściany i ustalili stachanowską normę 250 egzekucji w ciągu jednej nocy. Błochin przywiózł ze sobą skórzany rzeźnicki fartuch i czapkę, które wkładał, gdy przystępował do jednego z największych masowych mordów dokonanych przez pojedynczego człowieka: w ciągu dwudziestu ośmiu nocy zabił 7000 ludzi, posługując się niemieckim pistoletem typu Walther, aby utrudnić ustalenie sprawców.7 Zwłoki pogrzebano w różnych miejscach - ale 4500 oficerów z obozu w Ko-ziełsku zostało pochowanych w Lesie Katyńskim.1
W maju Fuhrer rozpoczął Blitzkrieg na Zachodzie, atakując Belgię, Holandię i Francję. Stalin nadal żywił ogromny respekt dla potęgi militarnej Francji i Wielkiej Brytanii i liczył na to, że powstrzymają Hitlera. 17 czerwca 1940 roku Francja poprosiła o pokój, a wstrząśnięty Stalin musiał dokonać przewartościowania swego sojuszu z Niemcami, chociaż był to obecnie jedyny partner w grze. Mołotow „gorąco”, lecz przez zaciśnięte zęby pogratulował Schulenburgowi „wspaniałego zwycięstwa niemieckiego Wehrmachtu”. Przerażony Stalin „przeklinał” aliantów:
- Czy nie mogli stawić żadnego poważnego oporu? - spytał Chruszczo-wa. - Teraz Hitler dobierze się nam do skóry! 8
W listopadzie 1941 roku polski ambasador Stanisław Kot wypytywał Stalina o miejsce pobytu tych ludzi. Stalin odegrał przedstawienie, telefonując do Berii, i zmienił temat. W grudniu 1941 roku powiedział generałowi Andersowi, że oficerowie uciekli do Mongolii. Jak widzieliśmy, tego rodzaju obłudne inscenizacje stanowiły część jego gry z Berią. Syn Mikojana, Stiepan, napisał, że podpis ojca pod tym rozkazem był ciężkim brzemieniem dla naszej rodziny.