Cele wych734 bmp

instytucji', służących udostępnianiu .i...upowszechnianiu wartości Intelektualnych i artystycznych nauki j sztuki. Środki, masowego przekazu i . ich rosnący zasiąg. Ostające się nadal. znaczenie uczestnictwa kulturalnego w małych grupach nieformalnych. Wybór według upodobań indywidualnych w zakresie sztuki i wedle ^indywidualnych zainteresowań w dziedzinie nauki. i — Pojęcie i program kultury masowej. Nadzieje z nią związane 1 krytyka jej ograniczeń. Poziom elitarny i poziom popularny. . Społeczne ,■ audytorium kultury i perspektywy • kultury wspólnej, powszechnej.

VII. Sztuka jako wyobrażony i przeżywany świat współczesnego człowieka

, V- Sztuka atakuję" zewsząd w nowoczesnej cywilizacji, jest obecną w środowisku życia ludzi, stanowi ważny składnik ich kulturalnego środowiska, uczestniczy w coraz większym zasięgu jc.W . produkcji. .Doniosłość wychowania dla ; sztuki i przez sztuką., .

—    Wychowanie dla sztuki jako kształcenie potrzeb estetycznych i zdolności autentycznego przeżywania dzieł sztuki. Wielkie dzieła sztuki dawnej jako dzieła żywe współcześnie., Zrozumienie,; sztuki nowoczesnej. Wielorakość zadań wychowania przez sztukę;,-kształcenie, ekspresji, wzbogacenie uczuciowe, pobudzanie intuicji i wyobraźni, animacja sii twórczych, model życia. Różnorodność instytucji prowadzących w naszych czasach wychowanie , dla sztuki i przez sztuką. Rozstrzygająco znaczenie doświadczeń osobistych.

Sztuka jako zwierciadło osobowości i „podręcznik życia". Przeżywanie sztuki jako doświadczanie siebie samego. Projekcja i.-,, Identyfikacja. „Mieszkańcy masowej wyobraźni" jako nasi bliscy. JRozszerzanic granic własnego życia realnego. Pogłębianie autorefleksji. Sztuka i głos sumienia. .

Sztuka. i- „zbliżenie” rzeczywistości materialnej i społocz_: nej. Obraz konkretny rzeczy i ludzi jako dopełnienie naukowej analizy,;,elementów, i praw. Zbliżenie rzeczywistości dalekiej i rozszerzenie granic ludzkiej wspólnoty. Uroda świata i okrucieństwa ludzi. Sztuka walcząca.

—    Sztuka demaskatorska i kontestująca. Wielkie tradycję sztuki buntowniczej. Współczesne rodzaje lej sztuki; różnorodne

kierunki ataku. Wielprukość form,- surrealizm i groteska,- sztuka szydercza.    \

—    Sztuka laickiej metafizyki: sztuka doli człowieczej i kondycji ludzkiej, sztuka losu człowieka. Liryka wspólnoty z przyrodą i światem. Jej szczególne znaczenie w cywilizacji wspób czesnej.

. — Przeżywanie sztuki jako droga wiodąca do kształtowania postaw twórczych, rozluźniania schematów, przezwyciężania rutyny, wzbudzania—śmiałości, budowania postaw „otwartych", a równoczcśnje -zaangażowanych.

VIII. Człowiek i jakość jego życia

—    Niektóre wyniki badań psychologicznych, zwłaszcza dotyczących rozwoju osobowości oraz rodzajów i poziomów potrzeb człowieka. Niektóre koncepcje antropologii łilozolicznej w zakresie pojmowania istoty człowieka. Podstawy i możliwości sterowania własnym życiem. Różnorodność czynników podnoszących jakość ludzkiego życia.

—    Dobrobyt i kariera wyznaczają ograniczone horyzonty życia; satyslakcje, konsumpcje, napięcia stresowe. Tradycyjne ideały człowieka i obywatela wzywają do przekroczenia tych horyzontów. Historycznie zmienne treści tych ideałów; powtarzające się przeświadczenie, iż nie samo żyęie- jest warte życia, ale życie ukształtowane przez określone wartości. Konflikt ideałów człowieka i obywatela. Podstawy ich zbieżności,»fiumanistycz-ne cele państwa służącego narodowi i życie obywateli w peini „ludzkie",

—    Problematyka sainourzcezywistniania się jednostki. Rozwój zainteresowań i aspiracji,' Działalność jednostki osobiście dla niej ważna i zarazem pożyteczna dla społeczeństwa. Przezwyciężenie egoizmu pasożytniczego i destrukcyjnego. Sytuacje wyjątkowe: służba społeczeństwu jako ofiara, wyrzeczenie się, nawet heroizm.

—    Życie wśród ludzi. Stosunki wyznaczone przez prawa i instytucje. Stosunki nieformalne, osobisto. Zaangażowanie W takie stosunki z myślą o drugim człowieku. Formy zaangażowanej wspólnoty,- rodzina, przyjaźń, zespól. Praktyka miiości i życzliwości. Marksowska dewiza: aby mieć przyjaciela, trzeba być przyjacielem.

—    Dwa style życia ludzkiego. Życie zdyscyplinowane i zra-

317