g3 bmp

E. Andrzejewska-Golec, L. Świątek

Preparat: 1. larwa w torebce, a - preparat rozgniatany niebarwiony, b - trwały i barwiony, 2. kompresor.

Obserwacja. Pow. 300x i 600x.

Ad 1. Wśród włókien mięśniowych obserwujemy spiralnie zwiniętą larwę wewnątrz torebki. Widać nagromadzenie jąder komórkowych w okolicy larwy.

Rysunek: narysować larwę w otoczce oraz otaczające włókna mięśniowe; opisać bądź odiryso-wać kompresor.

4. Rodzina: Trichuridae

Gatunek: Trichuris trichiura (L.) Stiies - Włosogłówką ludzka j j ; /

syn. Trichocephalus trichiurus (L.) Schrank

Występowanie. Kosmopolityczny pasożyt żyjący w jelicie grubym człowieka i małp człeko-

kształtnych. W klimacie ciepłym znajduje lepsze warunki rozwoju, dlatego występuje tam częściej.

W Polsce częstość zarażenia włosogłówką wynosi ok. 2,5% (u dzieci). Pasożyt ten zajmuje drugie miejsce (po owsiku) wśród pasożytów przewodu pokarmowego człowieka.

Budowa (ryc. 66). Torebką gębowa jest zaopatrzona w sztylet. Część przednia ciała, stanowiąca ok. 40 - 60% jego długości jest cienka, nitkowata. Zawiera gardziel z krótszą częścią mięśniową i tylną gruczołową ze stichocytami ułożonymi szeregowo. Dymorfizm płciowy wyraźny. Samica -3,5-5 cm długości posiada wulwę na granicy części włosowatej i grubej. Narządy płciowe, są pojedyncze. Samiec - 3 - 4,5 cm długi - ma tylny koniec ciała spiralnie zagięty; narządy płciowe także

• pojedyncze. Jajo (ryc. 67) o wymiarach 50-60 x 20-30 pm mą kształt beczułkowaty. i posiada.dwa

jasne czopy na biegunach.

JZarąienie. Postacią inwazyjną jest odpowiednio rozwinięte jajo, które trafia do człowieka per os poprzez zanieczyszczone ręce, pokarm lub wodę pitną.

Rozwój. Włosogłówką ludzka ma prosty cykl rozwojo

wy. W jelicie cienkim człowieka, po strawieniu-czopów uwalnia się z jaja larwa. Larwy wędrują do jelita, grubego, gdzie rosną i dojrzewają. Pasożytują w błonie śluzowej tego jelita, do której wnicowują się przednim nitkowatym końcem ciała, rozrywając przy tym naczynia kapilarne, skąd pobierają krew. Samica składa jaja z zarodkiem mogącym rozwijać się dalej tylko w odpowiednich warunkach środowiska zewnętrznego (ryc. 68). W ziemi zanieczyszczonej kałem (nawożenie) jajo z inwazyjną larwą przeżywa ponad rok.

Ryc. 66. Włosogłówką ludzka, A - samica, B - samiec: ^a " ^otw°^r °dby^towy. ^c - stek, e-przełyk, ej.d.

- przewód wytryskowy, i - jelito, o - jajnik, ov.d. - jajowód, s - szczecinki kopulacyjny, t -jądro, u - macica, v - wulwa, va - pochwa, vd - nasieniowód (wg 21).