Przechwytywanie w trybie pełnoekranowym 03 023545

Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne - Andrzej Markowski - iLibrary Reader

□i

Limit wydruku: 0

Strona 103/293

a o ©

A. UukwtU Kutamt /n-hlń-ti' Tnyit. ZagaMah ItkttMnt.Wtnatmia XOS ISBN iS-Ol I45łn «. O hy WN PWN JfrtS

Neutralną formułą pytania kogoś o nazwisko jest: Jak się pan (pani) nazywa? Nacechowane stylistycznie (nieco oficjalne) są sformułowania: Jak pańska (pana) godność (jak pani godność)'? i Z kim mam przyjemność? Etykietę językową naruszają natomiast pytania: Jak pańskie nazwisko? Jak pan ma na nazwisko? i Z kim mam do czynienia?

Formy adresatywne na kopertach i w nagłówkach listów w ostatnim półwieczu znacznie się uprościł)'. Przed imieniem i nazwiskiem na kopercie pisze się zwykle tylko słowo Pan (Pani), rzadziej: Szanowny Pan (Szanowna Pani), często w skrócie: Sz. Pan (Sz. Pani). Stosowane niegdyś określenia Wielce Szanowny Pan (Wielce Szanowna Pani), a zwłaszcza Wielmożny Pan (Wielmożna Pani), także w skrócie: W. Pan (W. Pani), uchodzą współcześnie za przestarzałe. Normą jest rozpoczynanie listu (nic tylko prywatnego, także urzędowego i służbowego) formułą adresatywną: zwykle jest nią określenie typu Szanowny Panie, uzupełniane - jeśli to możliwe - tytułem zawodowym adresata (np. Szanowna Pani Inżynier!). Nic należy do polskiego zwyczaju językowego używanie w takim zwrocie adresatyw-nym imienia lub nazwiska (nie: *Szanowny Panie Malinowski, *Szanowna Pani Jolanto!). Używanie innych przymiotników- w nagłówku listu jest ograniczone do korespondencji prywatnej (np. Droga Pani Mary siu, Miły Panie Jacku itp.). Należy dodać, że po zwrocie adrcsalywnym w nagłówku można postawić albo wykrzyknik (wtedy pierwsze zdanie listu zaczynamy od wielkiej litery), albo przecinek (wtedy dalszy ciąg listu jest kontynuacją zdania, pisaną po przecinku).

Normą jest także kończenie listu (pisma) oficjalnego formułą grzecznościową. Może ona przybierać różną postać językową, np. Z poważaniem. Łączę wyrazy szacunku. Proszę przyjąć wyrazy głębokiego szacunku itd. W listach nieoficjalnych używa się formuł bardziej różnorodnych (od neutralnego: Pozdrawiam i serdeczniejszego Ściskam, do bardziej osobistych i intymnych)²⁴⁴.

14. Sprawność językowa. Zróżnicowanie współczesnej polszczyzny. Pojęcie stylu językowego, cechy dobrego stylu. Stylizacja językowa i jej rodzaje

14.1. Pojęcie sprawności językowej

Jednym z elementów kultury języka jest sprawność językowa twórcy tekstu. Polega ona na umiejętności przekazania przez osobę mówiącą (piszącą) w swoich tekstach tego, co się chce przekazać (informacji, przeżyć, emocji

²⁴⁴ Współczesnej polskiej grzeczności językowej są poświęcone m.in. prace: U. i T. Zgółków Językowy sawir-mre: praktyczny poradnik posługiwania się polszczyzną w sytuacjach oficjalnych i towarzyskich, Warszawa 2004. M. Marcjanik Polska grzeczność językowa, Kielce 2002. a także rozdz.

Jak narwie w różnych sytuacjach w poradniku A. Markowskiego Jak dobrze mówić i pisać po polsku, Warszawa 2000.

103

Kultura języka polskie... te Zrzuty ekranu B Picasa 3

Następna str