sr0

Łh

skotkami. obwieszona ładnymi zabawkami, świecąca zapalonymi świeczkami, wnosi w zimie do mieszkania zapach lasu.

Lasy świerkowe są ciemne i mroczne. Jeśli jednak przyjrzymy się samotnie stojącemu świerkowi, to zniknie wywołane z początku wrażenie smutku; swą zaostrzoną ku górze, gotycką koroną mówi to drzewo o sile uporu, o ciągłym dążeniu wzwyż.

A maleńkie, puszyste świerczki są wprost czarujące!

I oto leżycie na świerkowym sprężynowym posłaniu. a nad sobą macie dach ze świerczyny. Zastanówcie się. jak różnorodnie wykorzystuje człowiek znane rośliny! Jak wiele jest jeszcze ukrytych tajemnic w zielonym święcie, jak wiele rzeczy interesujących!

Nici, sznury, koszyki i garnki

Wędrując po lesie, często zdarza się rozerwać odzież. Na gwałt potrzeba nici do naprawy. Sznury zaś. potrzebne są do różnych celów: do wyrobu materaców, budowy szałasu.

Nici i tkaniny otrzymujemy z lnu. „Któż z nas nie zna jasnej, soczystej zieleni, która pozwala nam z dala rozpoznać zagon obsiany lnem? Kto z bliska nie widział jego cienkich, wysmukłych łodyżek o błękitnych, z lekka pochylonych kwiatach?" — zapytuje Timiriaziew w jednej ze swych książek.

Zapewne są chłopcy i dziewczęta, którzy len widywali, ale niewiele o nim wiedzą. Tymczasem roślinę tę znano już w epoce kamiennej i jej szczątki znaleziono w najdawniejszych budowlach palo-

wych na Jeziorach szwajcarskich. Tkaniny lniane znano w Asyrii i Babilonie. Mumie w grobowcach egipskich są obandażowane płótnem lnianym. Słowianie też dobrze znali' len. Podróżnik arabski Ibn Poclah w roku 921 spotkał nad Wołgą Słowian w lnianej odzieży. Szczątki lnianych przyodziewków znaleziono w kurhanach z X wieku.

W dawnej Rusi len uważano za najważniejszą rośliną, siano len na pogorzelisku po wypalonym le-sie. W Rosji stale uprawiano go w olbrzymich ilościach.

Podróżnik angielski Ryszard Chancellor, który odwiedził Rosją w wieku XVI, pisał w swej książce pt. „Handel w Moskowii*': „Na zachód od Chółsno-gór jest miasto Nowgorod, wokół którego rośnie piękny len. Kupcy holenderscy mają w Nowgoro-dzie swój dom składowy; bardzo wiele w Nowgoro-dzłe jest także skór, tak jak i w mieście Pskowie, w którego okolicy jest też lnu obfitość...**

Uczony samouk J. Pososzkow żyjący za panowania Piotra I powiada w „Księdze o nędzy i bogactwie": „Tuszę, że możemy na całą Europę płócien natkać i daleko korzystniej sprzedawać niż po cenach obecnych. Czemu inni mają się bogacić przez nasze materiały, lepiej nam, Rosjanom, naszymi rzeczami się pożywić i bogacić¹¹.

Ojczyzną lnu jest Azja południowa, Persja. Indie i wybrzeża Morza Śródziemnego, gdzie można 1 dziś spotkać odmianę dziko rosnącego lnu.

U nas len wyrasta tylko na polach uprawnych. W lasach i na łąkach należy więc poszukać innych roślin włóknistych. Znajdziemy je.

Naib&rdziej rozpowszechnioną z tych roślin jest pokrzywa.

261