Stefan Zarski Zofia Drozdowska Kuban KREGOSLUP twoj, moj, nasz s84

chodzenia na palcach). Po usunięciu przyczyny rokowanie może być pomyślne. Dotyczy to także innych mięśni, jak np. czworogłowego uda lub pośladkowych.

Obowiązuje intensywne, systematyczne, kompleksowe leczenie: farmakoterapia, fizykoterapia, kinezyterapia i masaż. W niektórych niedowładach należy zastosować pomoc ortopedyczną, jak: podtrzymywacz stopy (guma łącząca stopę z podudziem) lub obuwie ortopedyczne utrzymujące stopę we właściwym ułożeniu.

VI. Jak zapobiegać i łagodzić niedomagania kręgosłupa?

1. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (zzsk)

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa należy do przewlekłych zapalnych chorób reumatycznych. Czynna postawa chorego, dotkniętego zzsk, systematyczne codzienne ćwiczenia powinny utrzymać możliwie pełny zakres ruchu stawów kręgosłupa, kończyn dolnych i górnych, przeciwdziałać ich zniekształceniom. Brak tej postawy może prowadzić do szybkiego usztywnienia kręgosłupa, ograniczenia pojemności oddechowej, niekiedy również do ograniczenia ruchomości stawów kończyn dolnych i górnych, a zwłaszcza stawów biodrowych i barkowych (brak wyprostu).

Charakterystyczne dla tej choroby jest pochylanie się do przodu.

Podstawowe zalecenia: dbałość o utrzymanie możliwie prawidłowej sylwetki, przeciwdziałanie pochylaniu się ku przodowi. Zachowanie możliwie największej pojemności oddechowej. Utrzymanie pełnego zakresu ruchu we wszystkich stawach, a przede wszystkim stawach kręgosłupa.

Wskazane są ćwiczenia: dla wszystkich odcinków kręgosłupa, we wszystkich płaszczyznych (wyprost, skręty, skłony) oraz wszystkich stawów - zwłaszcza biodrowych i barkowych. Utrzymanie i wzmacnianie siły mięśni prostowników grzbietu i prostowników stawów biodrowych.

Ćwiczenia redresyjne (przy współistniejących przekurczach stawów (fot. 2, 5, 6, 8, 18, 23, 24, 25, 27, 28, 29, 30).

Dla zachowania prawidłowej sylwetki należy: spać na materacu z podłożoną deską, unikać uginających się materacy sprężynowych. Pod odcinek szyjny i lędźwiowy należy podkładać wałeczek - w celu zachowania krzywizn kręgosłupa, (rys. 34). Konieczna jest codzienna lub wielokrotna w ciągu dnia korekcja postawy (fot. 22).