str 8 149

148 OGRÓD, ALE NIE PLEWIONY

Gdy tak długo pan Zając krzywdę cierpi stary,

Przyjeżdża młody z wojska, grzeczny z każdej miary, Strojno, konno, czeladno, służąc na to krwawię,

A co większa, z rycerskich czynów w dobrej sławie.

³⁵ Serdecznie go ta krzywda rodzicielska boli,

Którą od senatora szlachcic cierpi. To-li Za odniesione rany z świeżego pogromu

Wdzięczność od możniejszego? To pociecha w domu? Wtenczas, gdy syn z pogany ugania się harcem,

⁴⁰ Nad ojcem, a co gorsza, pastwić się nad starcem?

W kilka dni książę lekko wybiera się w pole.

Jedno za nim i drugie, prócz psiuków, pacholę.

I ten widząc, że knieję ojcowską nawiedzi,

W sześciu sprawnych wojskowych pachołków uprzedzi,

⁴⁵ Kazawszy wszytkim, żeby jako więc na Turki Mieli u trojga strzelby odłożone kurki.

A wtem nie uważając wielmożny pan, czy to Szkoda, czy nie, jak ślepy jedzie ze psy w żyto.

I ledwie wysforują, ledwie wkoło gaju ⁵⁰ Opędzą szczwacze, zaraz kota trafią w kraju.

Łoskot za nim zwyczajny, pan wytrzeszcza oczy,

Żeby jako najlepiej mógł poszczwać z uboczy.

Aż mój żołnierz kazawszy sługom w miejscu zostać,

Chyba jeżeliby sam nie mógł kupie sprostać,

⁵⁵ Lecz żaden nie stał blisko z tych, co charty wodził.

Łajał, gniewał się bardzo, gdy mu kto przeszkodził,

Leci ku niemu i mniej niźli o stajanie

Krzyknie: „A czegóż szukasz? Zmykaj charty, panie!” Pyta książę: „Jak mam zwać?” — „Jestem Zając — rzecze. — ⁶⁰ Zmykaj, nie zmykaj, chceszli, pewnieć nie uciecze.

Jestem Zając, wiedz o tym, ale tego domu.

Co tyłu nie ukaże, póki żyw, nikomu”.

w. 46 u trojga strzelby — u trzech strzelb.

Toż skoro mu pistolet ledwie w bok nie włoży:

„A tuś, a widzisz książę, żeś dziś mój a Boży.

⁶⁵ Czy nie dosyćże szkody, nie dosyć afrontu

Cierpiał stary ociec mój w szpłachciu swego grontu,

Kiedy dziada, co kiedyś zsadzał z siebie duki,

Wzgardziwszy, drażniłeś mu za uszami suki?

Znajcie, panie. Zająca, któryć w oczach stoi,

⁷⁰ Ani się ciebie, ani twoich chartów boi,

Raz mi ginąć w ostatku, jakom raz z macierze

Na świat wyszedł. Kto mi chlcb, niech i zęby bierze”. Tylko go ma okurzyć, nim słudzy z ustronia Przypadną, a mój książę, jako nie był, z konia.

⁷⁵ Widząc rezolucyją, naprzód prosi pięknie,

Potem przed nim, złożywszy palce na krzyż, klęknie I przysięże szkaradnie na żywego Boga,

Że tu do śmierci iego nie postoi noga.

Że myślistwo porzuci, że w czym go uszkodzi,

⁸⁰ Przeprosiwszy o kontempt sowicie nagrodzi.

I zaraz dawszy pokój dzisiejszej uciesze,

Zestawiwszy psy w polu, ku domowi czesze.

I ten kiwnąwszy cugiem: „Zdarłeś mi się z wędy,

Znajdziesz mię, będzieszli się chciał mścić — rzecze — wszędy. ⁸⁵ Jeszczeć me napisano znać śmierci dekretu”.

Wtem wypaliwszy na wiatr z obu pistoletu,

Wraca nazad do ojca. U książęcia rada,

Skoro się słudzy zbiegną, każdy swą powiada,

Ci najechać i zabić, ci i z domem spalić,

⁹⁰ Inszy żywcem poimać: nie mógł książę chwalić

w. 67 zsadzać z siebie — zwyciężać, upokarzać (aluzja do wojennych przewag ojca); duk — książę.

w. 75 rezolucyją — postanowienie, zamiar, w. 80 kontempt — zniewaga, w. 82 czesać — biec.