67648 str 8 179

178 OGRÓD, ALE NIE PLEWIONY

OGRODA NIE WYPLEWIONEGO CZĘŚĆ TRZECIA 72. CONSIL1UM MALUM CONSULTOR1 PESS1MUM ZŁA RADA RAJCY NAJGORSZA

Stojąc kilku dragonów w mieście, u rzeźnika,

Na każdą noc z bliskich wsiów wodzili języka,

A zawsze ich gospodarz do tego przychciwicł.

Bo skórę brał za pracą i sam się pożywieł.

⁵ Trafiła się noc ciemna, zimna, że dla słoty I owi też żołdacy spuścili z ochoty:

Wolą w cieple swe suknie, niźli po cholewy Brodząc błoto na zimnie cudze iskać chlewy. Przynuka ich gospodarz: „Nie będziecie jedli ¹⁰ Jutro, kiedyście dzisia mięsa nie przywiedli!”

Krótko mówiąc, po długiej namowie i oni Poszli radzi nieradzi na czatę dragoni.

Źle psa wygnać, i palca nie widzieć na dworze,

Więc daleko nie chodząc, na jego oborze ¹⁵ Wziąwszy, ukalą błotem krowę tłustą, młodą I zabawiwszy chwilę, do sieni przywiodą.

„Na twoje szczęście Bóg nam prędką zdobycz zdarzeł!” Prędko się bez skrupułu gospodarz zajarzeł,

Zabił, sprawił, porąbał, wszytko to po cichu,

²⁰ Skórę dla lica dobrze gdzieś schował na strychu.

Aż skoro ustąpiła noc światłości dniowej,

72. CONSILIUM MALUM CONSULTORI PESSIMUM

w. 2 wodzili języka — tj. przyprowadzali jeńca (tu ironicznie, bowiem z bliskich wsi przyprowadzali krowę).

w. 20 dla lica — aby nie było dowodu winy; lice — rzeczowy dowód winy, przedmiot dowodowy.

Szła doić do piekarnie gospodyni krowy,

A widząc, że mniej jedną, wpadnie z wielkim krzykiem: „Złodziejem ci być, mężu, raczej niż rzeźnikiem!

²⁵ Cudze bijesz, mający z żołdatami zmowę,

A mnie dzisia najlepszą ukradziono krowę!”

Porwie się jak sparzony, bieży ów do chlewa,

Śladu pojąć nie może, bo go deszcz zalewa,

Na ostatek do skóry i z żoną się bierze:

³⁰ Pozna ta swoję krowę, skoro ją wypierze.

Zatem gas na dragonów oboje, ale ci:

„Wżdyś nas sam kraść przymusie! w tak wielkiej zamieci Aniś tego, gdyś izbę za nami zakładał,

Żebyśmy twojej krowy nie brali, dokładał.

³⁵ Sameś ją bił, sam łupił; skarż — tak ci wójt rzecze:

«Coć samemu niemiło, nie czyń drugim, człecze».

Nas za twą - na kobyłę, bo któż skarży więcej;

Ciebie za cudze krowy wsadzą na szubieńcy”.

73. ŻAŁOBA PO MĘŻU, ALE Z UWAGĄ

Jedna pani, żałosne wdziawszy na się zgrzebie, Siedziała na mężowym w kościele pogrzebie. Słucha mszy i kazania; długi ogon wlecze Na ofertę, a łza jej z oka nie wyciecze.

w. 22 piekarnia — kuchnia, izba czeladna (tu w zimie dojono krowy), w. 31 gas — tu: huzia.

w. 37 na kobyłę — na chłostę; kobyła — ława, na której wymierzano karę chłosty.

73 Żałoba po mężu. ale z uwagą w 1 zgrzebie — zgrzebne szaty, w. 3 długi ogon — tren.

w. 4 Na ofertę — na pokaz; oferta — ofiara pobożna.