tomI (55)

Anatomiczne i fizjologiczne podstawy fizjoterapii 57

•    płat skroniowy zawiera głównie pola kojarzeniowe odpowiedzialne za rozumienie mowy, a także za pamięć werbalna i niewerbalną;

•    płat potyliczny odpowiada głównie za wrażenia wzrokowo-przestrzenne;

•    płat limbiczny uważany jest za anatomiczne podłoże wzorców zachowania i stanów emocjonalnych.

W korze mózgowej obowiązuje podział funkcjonalny. Wyróżnia się np. obszar wzrokowy, słuchowy, węchowy, ruchowy, czuciowy, asocjacyjny, chociaż nie istnieje ścisła ich lokalizacja. Funkcjonalna mapa kory mózgowej, poza uwarunkowaniami genetycznymi, podlega bowiem dużym wpływom środowiskowym w okresie rozwoju psychomotorycznego. Pomimo wspomnianego braku ścisłej lokalizacji, uszkodzenie powyższych obszarów wywołuje zaburzenia określonych funkcji oraz wyższych czynności nerwowych.

kora mchowa

obszar czuciowy (ból, dotyk itp.)

mowa pisana

motoryka mowy (mówienie i pisanie)

obszar odbioru bodźców wzrokowych

koordynacja

interpretacja bodźców słuchowych

równowaga

odbiór bodźców słuchowych

obszar interpretacji bodźców wzrokowych

Ryc. 24. Niektóre obszary funkcjonalne mózgu (wzorowane na R. L. Memmler)

Kora mózgowa stanowi jednak anatomiczną i funkcjonalną całość. Ciało modzelowatc nic tylko zespala strukturalnie obie półkule, ale również przekazuje pomiędzy nimi informacje. Szczególną cechą o.u.n. jest natomiast zróżnicowanie funkcjonalne obu półkul mózgowych, zwane lateralizacją. Polega ono na tym, że półkula dominująca (najczęściej lewa u osób praworęcznych) jest wyspecjalizowana w funkcjach logicznych i analitycznych, a prawa specjalizuje się w emocjach. Zaznaczona jest także dominacja funkcjonalna jednej z półkul mózgowych (zwykle