74170 tomI (79)

Anatomiczne i fizjologiczne podstawy fizjoterapii 81

Podobnie wygląda sprawa przy rozciąganiu statycznym, ale pobudzenie zakończeń nerwowych II rzędu, płynie drogą wielosynaptyczną. W tym przypadku reakcja mięśnia jest opóźniona, lecz jest ona niezwykle skuteczna. Nadmierny skurcz z kolei hamowany jest także poprzez pobudzone narządy Golgicgo (hamowanie motoneuronów alfa, a także i gamma). W ten sposób wrzeciona mięśniowe i ścięgnowe odgrywają rolę swego rodzaju „regulatora oporu i napięcia”. Ponadto, nadmierna impulsacja motoneuronów alfa jest również hamowana poprzez komórki Renshawa.

Ważną rolę odgrywa tu także układ gamma, którego aktywność jest miernikiem i wyznacznikiem określonej długości mięśnia. Układ ten, modulując statyczną i dynamiczną wrażliwość wrzeciona mięśniowego na rozciąganie, umożliwia dostosowanie postaw (pozycji) ciała do każdej sytuacji oraz zapewnia ruchom wymaganą precyzję i finezję.

Ryc. 39. Odruch rozciągowy w regulacji postawy wg E. Eldred.

Opisana powyżej zwiększona impulsacja, wynikająca z rozciągania mięśnia, odgrywa istotną rolę w praktyce fizjoterapeutycznej. Ułatwia ona bowiem nie tylko zapoczątkowanie ruchu, ale wpływa też na siłę skurczu mięśnia (p. też czynność