FizykaII77901

773

ograniczę się tu na samem wyłożeniu głównych jćj zasad .i udowodnieniu ważniejszych praw doświadczeniami. Ampere przekonał się, iż drut ruchomy, prowadzący elektryczność, działa na drugi taki drut tśm silniej, im mniej one od'siebie są oddalone i nn mocniejsze strumienie przez nie przechodzą. Prócz tego na drodze doświadczenia przyszedł do poznania praw następujących:

1) Dwa druty łącznikowe tale urządzone, ii się poruszać mogą i obok siebie idą równolegle, przyciągają się nawzajem, jeśli w nich strumienie elektryczne idą to tę samą stronę, a odpychają się nawzajem, gdy w nich strumienie idą w strony przeciwne; moc zaś tego działania zawisła od długości równoległych kawałków obu drutów, tudzież od ich odległości od siebie i od natężenia strumieni, krążących w tych drutach Udowodnić to można za pomocą stalagi Amperci, na którśj miseczkach rtęciowych « i y (Fig. 427) zawiesza się czworoboczny drut przewodni ubed. Do niego przysuwa się drugi • drut, prostokątnie pozaginany, (Fig. 428) i ustawia obydwa tak, aby pionowa część ab je-

d.nego stała blisko pionowej części bc drugiego, jednak nie na Płaszczyźnie tego ostatniego. Puściwszy strumień ze stosu Bun-zena o 3 ogniwach przez v i t, a zarazem przez drut (fig 428) podobnież strumień innego stosu o o ogniwach, okaże się w ten moment albo przyciąganie ruchomego drutu do nieruchomego ^ab, albo odpychanie od niego według tego, czy strumienie w czę-