Image
85 djvu

174

od osoby panującego i zmian zachodzących w państwie.

Panowanie Pawia zaznaczyło się szeregiem ulg w stosunku do panowania cesarzowej Katarzyny. Za Aleksandra I kiełkowały nadzieje połączenia krajów zabranych z Królestwem Polskiem i rozszerzenia na nie konstytucyi z 1815 r. Na doli ich odbił się ciężko upadek powstań listopadowego i styczniowego ^{1 2 3 4}). Za Aleksandra II przeprowadzone zostało uwłaszczenie włościan i inne reformy w zakresie samorządu lokalnego i sądownictwa *). W roku 1905 kraje zabrane wzięły udział w ruchu, który zapoczątkował w Rosyi erę konstytucyjną i dzisiaj przedstawicieli swoich wysyłają do Dumy państwowej.

Bezpośrednio po rozbiorach zniesiono w nowo nabytych krajach dawny podział na województwa i zastąpiono go podziałem na gubernie, właściwym Cesarstwu. Guberniami rządzili, podobnie jak w Rosyi, gubernatorowie i podwładni im niżsi urzędnicy. ₍

Ważne zmiany zaszły w dziedzinie stosunków kościelnych, religia katolicka straciła swe uprzywilejowane stanowisko, obrządek unicki skazany został na zagładę ⁸). Zabroniono biskupom bezpośredniego znoszenia się z Rzymem, zaprowadzono nowy podział dyecezyi, utrzymywano, wbrew kasacyi papieskiej, zakon Jezuitów. Zwierzchniczą władzę nad duchowieństwem katolickiem miała ko-misya spraw wewnętrznych w Petersburgu, której dyrektorem był zawsze Rosyanin prawosławny.

1

D Prawa wyjątkowe dla osób polskiego pochodzenia.

2

)    Ziemstwa, sądy przysięgłych.

3

)    Ustanowiony w unii Brzeskiej, za panowania Zyg

4

munta III, w 1595 r..